Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa - Ochrona środowiska (S1)

Sylabus przedmiotu Gospodarka osadami i ściekami:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów Ochrona środowiska
Forma studiów studia stacjonarne Poziom pierwszego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta inżynier
Obszary studiów charakterystyki PRK, kompetencje inżynierskie PRK
Profil ogólnoakademicki
Moduł
Przedmiot Gospodarka osadami i ściekami
Specjalność przedmiot wspólny
Jednostka prowadząca Katedra Kształtowania Środowiska
Nauczyciel odpowiedzialny Ewa Możdżer <Ewa.Mozdzer@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele Grzegorz Jarnuszewski <Grzegorz.Jarnuszewski@zut.edu.pl>, Ryszard Malinowski <Ryszard.Malinowski@zut.edu.pl>, Edward Meller <Edward.Meller@zut.edu.pl>
ECTS (planowane) 3,0 ECTS (formy) 3,0
Forma zaliczenia zaliczenie Język polski
Blok obieralny Grupa obieralna

Formy dydaktyczne

Forma dydaktycznaKODSemestrGodzinyECTSWagaZaliczenie
ćwiczenia audytoryjneA5 10 1,00,50zaliczenie
wykładyW5 30 2,00,50zaliczenie

Wymagania wstępne

KODWymaganie wstępne
W-1podstawowa wiedza z zakresu chemii organicznej i nieorganicznej, mikrobiologii, gospodarki odpadami oraz ochrony środowiska
W-2gleboznawstwo, fizjologia roślin, mikrobiologia, chemia ogólna

Cele przedmiotu

KODCel modułu/przedmiotu
C-1Poznanie systemów eksploatacji oczysczalni
C-2Znajomość właściwości fizycznych, chemicznych i mikrobiologicznych ścieków i osadów
C-3Interpretacja uzyskanych wyników w ramach prowadzonych ćwiczeń
C-4Nabycie wiedzy potrzebnej do sporządzenia projektu efektywności oczyszcznia ścieków
C-5zapoznanie studentów z asortymentem i właściwościami agrochemicznymi nawozów mineralnych, naturalnych, organicznych i organiczno-minealnych
C-6wyrobienie umiejętności opracowania zaleceń nawozowych w zależności od uwarunkowań środowiskowych i gatunku uprawianej rośliny
C-7wyrobienie umiejętności przeprowadzenia diagnostyki gleb i nawozów
C-8zapoznanie studenta z korzystnym i niekorzystnym oddziaływaniem nawozów na środowisko i jakość plonów roślin

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KODTreść programowaGodziny
ćwiczenia audytoryjne
T-A-1Zasady pobierania, utrwalania i konserwowania próbek ścieków i osadów ściekowych do analiz chemicznych.2
T-A-2Oznaczanie zawiesiny ogólnej, łatwopopadajacej oraz zasolenia w ściekach komunalnych i przemysłowych.2
T-A-3Metoda oznaczania ChZT, azotu i fosforu ściekach. Obliczenie dawek ścieków do użyźniania i nawadniania gleb1
T-A-4Zasada metody i oznaczanie tlenu rozpuszczalnego metodą Winklera w ściekach i osadach.2
T-A-5Metale ciężkie w osadach ściekowych w Polsce i krajach UE. Normy zawartości metali ciężkich w ściekach i osadach.1
T-A-6Obliczanie poziomu nawożenia osadem ściekowym. Zaliczenie treści ćwiczeń2
10
wykłady
T-W-1Akty prawne dotyczące ścieków i osadów ściekowych. Definicje ścieków, podział, własciwości chemiczne i mikrobiologiczne.4
T-W-2Zasady funkcjonowania oczyszczalni ścieków. Metody oczyszczania ścieków (mechaniczne, biologiczne, chemiczna, odnowa wody). Zajęcia na terenie oczyszczalni ścieków Pomorzany.4
T-W-3Charakterystyka ścieków i zanieczysczeń w nich występujacych: ścieki miejskie, bytowo-gospodarcze, przemysłowe.3
T-W-4Przyrodnicze zagospodarowanie ścieków - metody nawadniania i nawożenia, dobór gleb i roślin, systemy nawadniania gleb ściekami.3
T-W-5Metody usuwania związków biogennych ze ścieków zgodnie z wymogami UE2
T-W-6Podział, charakterystyka chemiczna i właściwości sanitarne osadów ściekowych. Metody przygotowania osadów do przyrodniczego zagospodarowania.Ustawa o osadach ściekowych.6
T-W-7Technologie przyrodniczego zagospodarowania komunalnych osadów ściekowych.6
T-W-8Termiczna utylizacja osadów ściekowych. Zaliczenie treści wykładów.2
30

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KODForma aktywnościGodziny
ćwiczenia audytoryjne
A-A-1uczestnictwo w zajęciach10
A-A-2Samodzielene studiowanie zagadnień ćwiczeniowych oraz przygotowanie do zaliczenia ćwiczeń audytoryjnych. Studiowanie literatury przedmiotowej10
A-A-3wykonanie projektu zagospodarowania przyrodniczego osadów ściekowych7
A-A-4Dyskusja dydaktyczna3
30
wykłady
A-W-1uczestnictwo w zajęciach30
A-W-2studiowanie literatury przedmiotowej10
A-W-3przygotowanie do zaliczenia wykładów10
A-W-4konsultacje przedmiotowe5
A-W-5dokończenie sprawozdań z wykładów5
60

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KODMetoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1Wykład informacyjny prezentujący zagadnienia teoretyczne
M-2Prezentacje multimedialne z użyciem komputera i projektora
M-3Demonstracje materiałów dydaktycznych (próbki ścieków, osadów, kompostów itp)
M-4Praca w zespołach
M-5Wykład informacyjny prezentujący zagadnienia teoretyczne
M-6Demonstracje materiałów dydaktycznych (próbki nawozów mineralnych i organicznych , polepszaczy glebowych, materiału roślinnego)
M-7Dyskusja

Sposoby oceny

KODSposób oceny
S-1Ocena formująca: Ocena cząstkowa przeprowadzona w trakcie realizacji zajęć, za aktywność i zaanagażowanie studenta oraz umiejętności organizacji w zespole
S-2Ocena podsumowująca: Ocena przeprowadzenia w formie pisemnej w końcowej fazie zajęć (wykałdów i ćwiczeń), jako podsumowująca osiagnięte rezultaty uczenia się
S-3Ocena formująca: Ocena cząstkowa przeprowadzana w trakcie realizacji zajęć, za aktywność i zaangażowanie studenta oraz umiejętność organizacji pracy w zespole
S-4Ocena podsumowująca: Ocena przeprowadzona w formie pisemnej w końcowej fazie zajęć (wykładów i ćwiczeń), jako podsumowująca osiągnięte efekty uczenia się

Zamierzone efekty uczenia się - wiedza

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
OS_1A_C28_W01
W zakresie wiedzy student zna teoretyczne metody gospodarowania ściekami i osadami ściekowymi. Zna technologie oczyszczania ścieków oraz właściwości osadów ściekowych
OS_1A_W07, OS_1A_W09C-1, C-2, C-4T-W-5M-1, M-4S-1

Zamierzone efekty uczenia się - umiejętności

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
OS_1A_C28_U01
W zakresie umiejetności student potrafi wykorzystać nabytą wiedzę teoretyczną w celu zagospodarowania ścieków i osadów ściekowych. Zna ich właściwości chemiczne i mikobiologiczne. Potfafi zadecydować w jaki sposób przyrodniczy lub rolniczy zagospodarować osady ściekowe bez ujemnego wpływu na środowisko
OS_1A_U06, OS_1A_U09C-1, C-2T-A-5, T-A-1, T-A-6, T-W-6, T-W-4M-2, M-3, M-4S-2, S-1

Zamierzone efekty uczenia się - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
OS_1A_C28_K01
W zakresie kompetencji student potrafi aktywnie uczestniczyć w pracy grupowej, podejmuje samodzielne inicjatywy, ma świadomość negatywnego wpływu na stan zanieczyszcznia środowiska wodnego i glebowego przez nieumiejętne stosowanie ścieków i osadów ściekowych
OS_1A_K03C-3, C-2T-A-3, T-A-2, T-A-4, T-W-1, T-W-2M-2, M-4S-2

Kryterium oceny - wiedza

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
OS_1A_C28_W01
W zakresie wiedzy student zna teoretyczne metody gospodarowania ściekami i osadami ściekowymi. Zna technologie oczyszczania ścieków oraz właściwości osadów ściekowych
2,0
3,0Student posiada podstawową wiedzę z zakresu gospodarki ściekami i osadami ściekowymi i umie definiować podstawowe pojęcia
3,5
4,0
4,5
5,0

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
OS_1A_C28_U01
W zakresie umiejetności student potrafi wykorzystać nabytą wiedzę teoretyczną w celu zagospodarowania ścieków i osadów ściekowych. Zna ich właściwości chemiczne i mikobiologiczne. Potfafi zadecydować w jaki sposób przyrodniczy lub rolniczy zagospodarować osady ściekowe bez ujemnego wpływu na środowisko
2,0
3,0Student posiada niewielkie umiejętności z zakresu gospodarki ściekami i osadami ściekowymi
3,5
4,0
4,5
5,0

Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
OS_1A_C28_K01
W zakresie kompetencji student potrafi aktywnie uczestniczyć w pracy grupowej, podejmuje samodzielne inicjatywy, ma świadomość negatywnego wpływu na stan zanieczyszcznia środowiska wodnego i glebowego przez nieumiejętne stosowanie ścieków i osadów ściekowych
2,0
3,0Student biernie uczestniczy w pracy grupowej, nie podejmuje własnej inicjatywy, wykazuje się bardzo małym stopniem odpowiedzialności i sumienności w zdobywaniu wiedzy i jej praktycznym wykorzystaniu, ma ograniczoną świadomość o wpływie stosowania ścieków i osadów ściekowych na stan gleb, na jakość roślin oraz środowisko
3,5
4,0
4,5
5,0

Literatura podstawowa

  1. J. Podedworna, K. Umiejewska, Technologie osadów ściekowych, Politechnika Warszawska, Warszawa, 2008, I
  2. J. Bień, Osady ściekowe. Praktyka i teoria, Politechnika Częstochowska, Częstochowa, 2007, I
  3. E. Kalinowska, G. Bonar, J. Duma, Zasady i praktyka oczyszczania ścieków, LemTech, Kraków, 2009
  4. Krzywy-Gawrońska E, Analiza chemiczna gleb, nawozów i roślin, Akademia Rolnicza, Szczecin, 2007
  5. J. Łomotowski, A. Szpindor, Nowoczesne systemy oczyszczania ścieków, ARKADY, Warszawa, 2002, I
  6. Praca zbiorowa pod redakcją S. Barana, E. Krzywego, J. Łabętowicza, Przyrodnicze wykorzystanie odpadów. Podstawy teoretyczne i praktyczne., PWRiL, Warszawa, 2011
  7. Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 18 czerwca 2008 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o nawozach i nawożeniu, Dz U nr 119, poz. 765, 2008
  8. Rozrzorządzenie MInistra Środowiska, Komunalne osady ściekowe, Dziennik Ustaw, 2015, 257, Dz.U.2015.257

Literatura dodatkowa

  1. E.Krzywy, A. Iżewska, Gospodaraka ściekami i osadami ściekowymi, Akademia Rolnicza, Szczecin, 2004, I

Treści programowe - ćwiczenia audytoryjne

KODTreść programowaGodziny
T-A-1Zasady pobierania, utrwalania i konserwowania próbek ścieków i osadów ściekowych do analiz chemicznych.2
T-A-2Oznaczanie zawiesiny ogólnej, łatwopopadajacej oraz zasolenia w ściekach komunalnych i przemysłowych.2
T-A-3Metoda oznaczania ChZT, azotu i fosforu ściekach. Obliczenie dawek ścieków do użyźniania i nawadniania gleb1
T-A-4Zasada metody i oznaczanie tlenu rozpuszczalnego metodą Winklera w ściekach i osadach.2
T-A-5Metale ciężkie w osadach ściekowych w Polsce i krajach UE. Normy zawartości metali ciężkich w ściekach i osadach.1
T-A-6Obliczanie poziomu nawożenia osadem ściekowym. Zaliczenie treści ćwiczeń2
10

Treści programowe - wykłady

KODTreść programowaGodziny
T-W-1Akty prawne dotyczące ścieków i osadów ściekowych. Definicje ścieków, podział, własciwości chemiczne i mikrobiologiczne.4
T-W-2Zasady funkcjonowania oczyszczalni ścieków. Metody oczyszczania ścieków (mechaniczne, biologiczne, chemiczna, odnowa wody). Zajęcia na terenie oczyszczalni ścieków Pomorzany.4
T-W-3Charakterystyka ścieków i zanieczysczeń w nich występujacych: ścieki miejskie, bytowo-gospodarcze, przemysłowe.3
T-W-4Przyrodnicze zagospodarowanie ścieków - metody nawadniania i nawożenia, dobór gleb i roślin, systemy nawadniania gleb ściekami.3
T-W-5Metody usuwania związków biogennych ze ścieków zgodnie z wymogami UE2
T-W-6Podział, charakterystyka chemiczna i właściwości sanitarne osadów ściekowych. Metody przygotowania osadów do przyrodniczego zagospodarowania.Ustawa o osadach ściekowych.6
T-W-7Technologie przyrodniczego zagospodarowania komunalnych osadów ściekowych.6
T-W-8Termiczna utylizacja osadów ściekowych. Zaliczenie treści wykładów.2
30

Formy aktywności - ćwiczenia audytoryjne

KODForma aktywnościGodziny
A-A-1uczestnictwo w zajęciach10
A-A-2Samodzielene studiowanie zagadnień ćwiczeniowych oraz przygotowanie do zaliczenia ćwiczeń audytoryjnych. Studiowanie literatury przedmiotowej10
A-A-3wykonanie projektu zagospodarowania przyrodniczego osadów ściekowych7
A-A-4Dyskusja dydaktyczna3
30
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KODForma aktywnościGodziny
A-W-1uczestnictwo w zajęciach30
A-W-2studiowanie literatury przedmiotowej10
A-W-3przygotowanie do zaliczenia wykładów10
A-W-4konsultacje przedmiotowe5
A-W-5dokończenie sprawozdań z wykładów5
60
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięOS_1A_C28_W01W zakresie wiedzy student zna teoretyczne metody gospodarowania ściekami i osadami ściekowymi. Zna technologie oczyszczania ścieków oraz właściwości osadów ściekowych
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOS_1A_W07Zna podstawy metod, technik technologii pozwalających kształtować potencjał przyrody w celu poprawy jakości życia człowieka. Zna narzędzia i materiały pozwalające wykorzystać i kształtować potencjał przyrody w celu poprawy jakości życia człowieka. Rozróżnia typowe technologie inżynierskie w zakresie ochrony i kształtowania środowiska.
OS_1A_W09Opisuje zmiany i zagrożenie środowiska spowodowane działalnością człowieka na powierzchni ziemi i w glebach
Cel przedmiotuC-1Poznanie systemów eksploatacji oczysczalni
C-2Znajomość właściwości fizycznych, chemicznych i mikrobiologicznych ścieków i osadów
C-4Nabycie wiedzy potrzebnej do sporządzenia projektu efektywności oczyszcznia ścieków
Treści programoweT-W-5Metody usuwania związków biogennych ze ścieków zgodnie z wymogami UE
Metody nauczaniaM-1Wykład informacyjny prezentujący zagadnienia teoretyczne
M-4Praca w zespołach
Sposób ocenyS-1Ocena formująca: Ocena cząstkowa przeprowadzona w trakcie realizacji zajęć, za aktywność i zaanagażowanie studenta oraz umiejętności organizacji w zespole
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Student posiada podstawową wiedzę z zakresu gospodarki ściekami i osadami ściekowymi i umie definiować podstawowe pojęcia
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięOS_1A_C28_U01W zakresie umiejetności student potrafi wykorzystać nabytą wiedzę teoretyczną w celu zagospodarowania ścieków i osadów ściekowych. Zna ich właściwości chemiczne i mikobiologiczne. Potfafi zadecydować w jaki sposób przyrodniczy lub rolniczy zagospodarować osady ściekowe bez ujemnego wpływu na środowisko
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOS_1A_U06Dokonuje identyfikacji i standardowej analizy zjawisk wpływających na jakość środowiska. Ocenia dobrostan zwierząt oraz zagrożenia dla środowiska i człowieka wynikające z koncentracji produkcji rolnej i przemysłowej. Zna zastosowania typowych technik i ich optymalizacji dostosowanych do studiowanego kierunku studiów, potrafi ocenić przydatność rutynowych metod i narzędzi społecznych, ekonomicznych, prawnych i innych pozatechnicznych uwarunkowań działalności inżynierskiej.
OS_1A_U09Posiada znajomość wad i zalet podejmowanych działań mających na celu rozwiązywanie zaistniałych problemów zawodowych. Potrafi dokonać wstępnej analizy ekonomicznej podejmowanych działań inżynierskich, potrafi dokonać krytycznej analizy sposobu funkcjonowania i ocenić — zwłaszcza w powiązaniu ze studiowanym kierunkiem studiów - istniejące rozwiązania techniczne, w szczególności urządzenia, obiekty, systemy, procesy, usługi.
Cel przedmiotuC-1Poznanie systemów eksploatacji oczysczalni
C-2Znajomość właściwości fizycznych, chemicznych i mikrobiologicznych ścieków i osadów
Treści programoweT-A-5Metale ciężkie w osadach ściekowych w Polsce i krajach UE. Normy zawartości metali ciężkich w ściekach i osadach.
T-A-1Zasady pobierania, utrwalania i konserwowania próbek ścieków i osadów ściekowych do analiz chemicznych.
T-A-6Obliczanie poziomu nawożenia osadem ściekowym. Zaliczenie treści ćwiczeń
T-W-6Podział, charakterystyka chemiczna i właściwości sanitarne osadów ściekowych. Metody przygotowania osadów do przyrodniczego zagospodarowania.Ustawa o osadach ściekowych.
T-W-4Przyrodnicze zagospodarowanie ścieków - metody nawadniania i nawożenia, dobór gleb i roślin, systemy nawadniania gleb ściekami.
Metody nauczaniaM-2Prezentacje multimedialne z użyciem komputera i projektora
M-3Demonstracje materiałów dydaktycznych (próbki ścieków, osadów, kompostów itp)
M-4Praca w zespołach
Sposób ocenyS-2Ocena podsumowująca: Ocena przeprowadzenia w formie pisemnej w końcowej fazie zajęć (wykałdów i ćwiczeń), jako podsumowująca osiagnięte rezultaty uczenia się
S-1Ocena formująca: Ocena cząstkowa przeprowadzona w trakcie realizacji zajęć, za aktywność i zaanagażowanie studenta oraz umiejętności organizacji w zespole
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Student posiada niewielkie umiejętności z zakresu gospodarki ściekami i osadami ściekowymi
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięOS_1A_C28_K01W zakresie kompetencji student potrafi aktywnie uczestniczyć w pracy grupowej, podejmuje samodzielne inicjatywy, ma świadomość negatywnego wpływu na stan zanieczyszcznia środowiska wodnego i glebowego przez nieumiejętne stosowanie ścieków i osadów ściekowych
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOS_1A_K03Potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania badawczego.
Cel przedmiotuC-3Interpretacja uzyskanych wyników w ramach prowadzonych ćwiczeń
C-2Znajomość właściwości fizycznych, chemicznych i mikrobiologicznych ścieków i osadów
Treści programoweT-A-3Metoda oznaczania ChZT, azotu i fosforu ściekach. Obliczenie dawek ścieków do użyźniania i nawadniania gleb
T-A-2Oznaczanie zawiesiny ogólnej, łatwopopadajacej oraz zasolenia w ściekach komunalnych i przemysłowych.
T-A-4Zasada metody i oznaczanie tlenu rozpuszczalnego metodą Winklera w ściekach i osadach.
T-W-1Akty prawne dotyczące ścieków i osadów ściekowych. Definicje ścieków, podział, własciwości chemiczne i mikrobiologiczne.
T-W-2Zasady funkcjonowania oczyszczalni ścieków. Metody oczyszczania ścieków (mechaniczne, biologiczne, chemiczna, odnowa wody). Zajęcia na terenie oczyszczalni ścieków Pomorzany.
Metody nauczaniaM-2Prezentacje multimedialne z użyciem komputera i projektora
M-4Praca w zespołach
Sposób ocenyS-2Ocena podsumowująca: Ocena przeprowadzenia w formie pisemnej w końcowej fazie zajęć (wykałdów i ćwiczeń), jako podsumowująca osiagnięte rezultaty uczenia się
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Student biernie uczestniczy w pracy grupowej, nie podejmuje własnej inicjatywy, wykazuje się bardzo małym stopniem odpowiedzialności i sumienności w zdobywaniu wiedzy i jej praktycznym wykorzystaniu, ma ograniczoną świadomość o wpływie stosowania ścieków i osadów ściekowych na stan gleb, na jakość roślin oraz środowisko
3,5
4,0
4,5
5,0