Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Wydział Inżynierii Mechanicznej i Mechatroniki - Zarządzanie i inżynieria produkcji (S2)
specjalność: logistyka przemysłowa

Sylabus przedmiotu Metrologia i systemy pomiarowe II:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów Zarządzanie i inżynieria produkcji
Forma studiów studia stacjonarne Poziom drugiego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta magister inżynier
Obszary studiów charakterystyki PRK, kompetencje inżynierskie PRK
Profil ogólnoakademicki
Moduł
Przedmiot Metrologia i systemy pomiarowe II
Specjalność inżynieria jakości
Jednostka prowadząca Katedra Zarządzania Produkcją
Nauczyciel odpowiedzialny Paweł Majda <Pawel.Majda@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele Emilia Bachtiak-Radka <Emilia.Bachtiak-Radka@zut.edu.pl>, Marcin Chodźko <Marcin.Chodzko@zut.edu.pl>, Paweł Dunaj <Pawel-Dunaj@zut.edu.pl>, Krzysztof Filipowicz <Krzysztof.Filipowicz@zut.edu.pl>, Marek Grudziński <marek.grudzinski@zut.edu.pl>, Paweł Herbin <Pawel.Herbin@zut.edu.pl>, Eliza Jarysz-Kamińska <Eliza.Jarysz@zut.edu.pl>, Paweł Majda <Pawel.Majda@zut.edu.pl>, Tomasz Osipowicz <Tomasz.Osipowicz@zut.edu.pl>, Arkadiusz Parus <Arkadiusz.Parus@zut.edu.pl>, Bartłomiej Szymczak <bartlomiej.szymczak@zut.edu.pl>, Jacek Zapłata <Jacek.Zaplata@zut.edu.pl>
ECTS (planowane) 4,0 ECTS (formy) 4,0
Forma zaliczenia egzamin Język polski
Blok obieralny Grupa obieralna

Formy dydaktyczne

Forma dydaktycznaKODSemestrGodzinyECTSWagaZaliczenie
laboratoriaL2 15 1,00,33zaliczenie
wykładyW2 30 2,00,34egzamin
ćwiczenia audytoryjneA2 15 1,00,33zaliczenie

Wymagania wstępne

KODWymaganie wstępne
W-1Rachunek różniczkowy, algebra, liczby zespolone
W-2Wiadomości z podstaw statystyki matematycznej takie jak: pojęcie zmiennej losowej, wariancji oraz odchylenia standardowego, testowanie hipotez statystycznych, szacowanie parametrów rozkładu prawdopodobieństwa.

Cele przedmiotu

KODCel modułu/przedmiotu
C-1Zapoznanie Studentów z istotą pomiarów. Ukształtowanie umiejętności interpretacji otrzymanych wyników pomiarów i ich wizualizacji.
C-2Ukształtowanie umiejętności przygotowania, doboru odpowiednich przyrządów pomiarowych, oraz przeprowadzania pomiarów.
C-3Ukształtowanie umiejętności klasyfikacji błędów i ich źródeł, szacowanie niepewności pomiarów.

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KODTreść programowaGodziny
ćwiczenia audytoryjne
T-A-1Wprowadzenie do zajęć, przedstawienie planu zajęć oraz wymagań.1
T-A-2Wyznaczanie analityczne potencjałów węzłowych, napięć i prądów w badanych obwodach.2
T-A-3Analiza niepewności pomiarów3
T-A-4Analiza zamienności części maszyn9
15
laboratoria
T-L-1Wzorce i przyrządy pomiarowe2
T-L-2Pomiar prostoliniowości metodą opartą na pomiarze kąta2
T-L-3Pomiary wielkości elektrycznych - środowisko MultiSim2
T-L-4Wzorcowanie (kalibracja) czujnika przemieszczeń3
T-L-5Przetwarzanie sygnałów elektrycznych (przetworniki pomiarowe)2
T-L-6Pomiary kół zębatych2
T-L-7Pomiary interferometrem laserowym2
15
wykłady
T-W-1Wprowadzenie do metrologii i systemów pomiarowych.1
T-W-2Teoria przetworników pomiarowych, projektowanie i wyznaczanie parametrów czasowych i częstotliwościowych.4
T-W-3Analiza niepewności pomiarów (metoda typu A, metoda typu B, wielkości skorelowane)5
T-W-4Współrzędnościowa technika pomiarowa5
T-W-5Zasady działania, charakterystyki metrologiczne przyrządów oraz systemów pomiarowych5
T-W-6Koncepcja specyfikowania geometrycznego wyrobu wg ISO.5
T-W-7Analiza zamienności części maszyn5
30

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KODForma aktywnościGodziny
ćwiczenia audytoryjne
A-A-1Uczestnictwo w zajęciach15
A-A-2Zaliczenie2
A-A-3Przygotowanie do ćwiczeń8
25
laboratoria
A-L-1Uczestnictwo w zajęciach15
A-L-2Przygotowanie się do zajęc laboratoryjnych4
A-L-3Zaliczenia4
A-L-4Opracowanie wyników pomiarów i sprawozdań3
26
wykłady
A-W-1Uczestnictwo w zajęciach30
A-W-2Przygotowanie się do egzaminu14
A-W-3Czytanie wskazanej literatury5
A-W-4Uczestnictwo w egzaminie1
50

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KODMetoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1Wykład informacyjny
M-2Wykład problemowy
M-3Ćwiczenia laboratoryjne z użyciem przyrządów pomiarowych do mierzenia wielkości geometrycznych i elektrycznych.
M-4Samodzielne rozwiązywanie zadań

Sposoby oceny

KODSposób oceny
S-1Ocena podsumowująca: Egzamin pisemny
S-2Ocena formująca: Ocena sprawozdań i zaliczeń z zajęć laboratoryjnych

Zamierzone efekty uczenia się - wiedza

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
ZIIP_2A_IJ/03_W01
Zapoznanie Studentów z podstawami metrologi, technik pomiarowych oraz metod szacowania niepewności pomiarów w zastosowaniach inżynierskich koniecznych do wykorzystania w dalszym procesie kształcenia oraz przyszłej pracy zawodowej.
ZIIP_2A_W01, ZIIP_2A_W02, ZIIP_2A_W04, ZIIP_2A_W03C-1, C-3T-A-3, T-A-1, T-A-4, T-W-2, T-W-3, T-W-4M-2, M-1

Zamierzone efekty uczenia się - umiejętności

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
ZIIP_2A_IJ/03_U01
Student powinien umieć dobrać odpowiednie przyrządy pomiarowe, umieć posługiwać się tymi przyrządmi oraz ocenić ich praktyczną przydatność do danego zastosowania (tj. oszacować niepewność pomiaru).
ZIIP_2A_U04, ZIIP_2A_U08, ZIIP_2A_U15C-2, C-3T-L-2, T-L-1, T-L-3, T-L-4, T-L-5, T-L-6, T-L-7M-3

Zamierzone efekty uczenia się - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty uczenia sięOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów uczenia się prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
ZIIP_2A_IJ/03_K01
Student pozyskuje świadomość roli inżyniera we współczesnej gospodarce i społeczeństwie.
ZIIP_2A_K01C-2, C-3T-W-3, T-W-1M-3S-2

Kryterium oceny - wiedza

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
ZIIP_2A_IJ/03_W01
Zapoznanie Studentów z podstawami metrologi, technik pomiarowych oraz metod szacowania niepewności pomiarów w zastosowaniach inżynierskich koniecznych do wykorzystania w dalszym procesie kształcenia oraz przyszłej pracy zawodowej.
2,0conajmniej 50% poprawnych odpowiedzi przewidzianych egzaminem pisemnym
3,0Student zna podstawowe metrologie, techniki pomiarowe oraz metody szacowania niepewności pomiarów w zastosowaniach inżynierskich oraz udzielił conajmniej 65% poprawnych odpowiedzi przewidzianych egzaminem pisemnym
3,5conajmniej 72,5% poprawnych odpowiedzi przewidzianych egzaminem pisemnym
4,0conajmniej 80% poprawnych odpowiedzi przewidzianych egzaminem pisemnym
4,5conajmniej 87,5% poprawnych odpowiedzi przewidzianych egzaminem pisemnym
5,0conajmniej 98% poprawnych odpowiedzi przewidzianych egzaminem pisemnym

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
ZIIP_2A_IJ/03_U01
Student powinien umieć dobrać odpowiednie przyrządy pomiarowe, umieć posługiwać się tymi przyrządmi oraz ocenić ich praktyczną przydatność do danego zastosowania (tj. oszacować niepewność pomiaru).
2,0Student nie potrafi w najprostszy sposób zaprezentować wyników swoich badań.
3,0Student prezentuje "suche" wyniki bez umiejętności ich efektywnej analizy.
3,5Student prezentuje wyniki z umiejętnością ich efektywnej analizy.
4,0Student nie tylko efektywnie prezentuje wyniki, ale również dokonuje ich analizy. Potrafi również prowadzić dyskusję o osiągniętych wynikach.
4,5Student potrafi efektywnie prezentować, analizować, dyskutować o osiągniętych wynikach oraz oszacować niepewność pomiarów.
5,0Student potrafi efektywnie prezentować, analizować, dyskutować o osiągniętych wynikach, a także proponować modyfikacje w układzie pomiarowym.

Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne

Efekt uczenia sięOcenaKryterium oceny
ZIIP_2A_IJ/03_K01
Student pozyskuje świadomość roli inżyniera we współczesnej gospodarce i społeczeństwie.
2,0Student nie opanował podstawowej wiedzy z zakresu przedmiotu.
3,0Student opanował podstawową wiedzę z zakresu przedmiotu. Jednak wykazuje braki w tej wiedzy i nie potrafi jej analizować.
3,5Student opanował wiedzę w stopniu pośrednim między oceną 3,0 a 4,0.
4,0Student opanował podstawową wiedzę z zakresu przedmiotu. Zna ograniczenia i obszary jej stosowania.
4,5Student opanował wiedzę w stopniu pośrednim między oceną 4,0 a 5,0.
5,0Student opanował podstawową wiedzę z zakresu przedmiotu. Rozumie ograniczenia i zna obszary jej stosowania. Samodzielnie i kreatywnie potrafi analizować nabytą wiedzę.

Literatura podstawowa

  1. Jakubiec W., Zator S., Majda P., Metrologia, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa, 2014, ISBN 978-83-208-2175-8
  2. Humienny Z., Osanna P.H., Tamre M., Weckenmann A., Jakubiec W., Specyfikacje geometrii wyrobów. Podręcznik europejski, WNT, Warszawa, 2004
  3. Jakubiec W., Malinowski J., Metrologia wielkości geometrycznych, WNT, Warszawa, 2004
  4. Chwaleba A., Poniński M., Siedlecki A., Metrologia elektryczna, WNT, Warszawa, 2003
  5. Majda P. i inni, Instrukcje do ćwiczeń laboratoryjnych, 2011, www.pmajda.zut.edu.pl

Literatura dodatkowa

  1. Majda P., Wyznaczanie niepewności pomiaru, Laboratorium metrologii ITM ZUT, Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych, Szczecin, 2010, www.pmajda.zut.edu.pl
  2. Jezierski J., Analiza tolerancji i niedokładności pomiarów w budowie maszyn, WNT, Warszawa, 1994
  3. Ratajczak E., Współrzędnościowa technika pomiarowa, OW Politechniki Warszawskiej, Warszawa, 1996
  4. Waldemar Nawrocki, Rozproszone systemy pomiarowe, Wydawnictwo WKiŁ, Łódź, 2006, ISBN: 83-206-1600-X
  5. Jerzy Rydzewski, Pomiary oscyloskopowe, WNT, Warszawa, 2007, ISBN: 978-83-204-3368-5

Treści programowe - ćwiczenia audytoryjne

KODTreść programowaGodziny
T-A-1Wprowadzenie do zajęć, przedstawienie planu zajęć oraz wymagań.1
T-A-2Wyznaczanie analityczne potencjałów węzłowych, napięć i prądów w badanych obwodach.2
T-A-3Analiza niepewności pomiarów3
T-A-4Analiza zamienności części maszyn9
15

Treści programowe - laboratoria

KODTreść programowaGodziny
T-L-1Wzorce i przyrządy pomiarowe2
T-L-2Pomiar prostoliniowości metodą opartą na pomiarze kąta2
T-L-3Pomiary wielkości elektrycznych - środowisko MultiSim2
T-L-4Wzorcowanie (kalibracja) czujnika przemieszczeń3
T-L-5Przetwarzanie sygnałów elektrycznych (przetworniki pomiarowe)2
T-L-6Pomiary kół zębatych2
T-L-7Pomiary interferometrem laserowym2
15

Treści programowe - wykłady

KODTreść programowaGodziny
T-W-1Wprowadzenie do metrologii i systemów pomiarowych.1
T-W-2Teoria przetworników pomiarowych, projektowanie i wyznaczanie parametrów czasowych i częstotliwościowych.4
T-W-3Analiza niepewności pomiarów (metoda typu A, metoda typu B, wielkości skorelowane)5
T-W-4Współrzędnościowa technika pomiarowa5
T-W-5Zasady działania, charakterystyki metrologiczne przyrządów oraz systemów pomiarowych5
T-W-6Koncepcja specyfikowania geometrycznego wyrobu wg ISO.5
T-W-7Analiza zamienności części maszyn5
30

Formy aktywności - ćwiczenia audytoryjne

KODForma aktywnościGodziny
A-A-1Uczestnictwo w zajęciach15
A-A-2Zaliczenie2
A-A-3Przygotowanie do ćwiczeń8
25
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - laboratoria

KODForma aktywnościGodziny
A-L-1Uczestnictwo w zajęciach15
A-L-2Przygotowanie się do zajęc laboratoryjnych4
A-L-3Zaliczenia4
A-L-4Opracowanie wyników pomiarów i sprawozdań3
26
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KODForma aktywnościGodziny
A-W-1Uczestnictwo w zajęciach30
A-W-2Przygotowanie się do egzaminu14
A-W-3Czytanie wskazanej literatury5
A-W-4Uczestnictwo w egzaminie1
50
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięZIIP_2A_IJ/03_W01Zapoznanie Studentów z podstawami metrologi, technik pomiarowych oraz metod szacowania niepewności pomiarów w zastosowaniach inżynierskich koniecznych do wykorzystania w dalszym procesie kształcenia oraz przyszłej pracy zawodowej.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówZIIP_2A_W01ma poszerzoną i pogłębioną wiedzę z matematyki, niezbędną do formułowania i rozwiązywania złożonych zadań z zakresu inżynierii produkcji
ZIIP_2A_W02ma wiedzę ogólną dotyczącą teorii i metod badawczych z dziedziny nauk technicznych i inżynierii produkcji
ZIIP_2A_W04ma uporządkowaną wiedzę z zakresu planowania, optymalizacji, oceny i prognozowania wyników
ZIIP_2A_W03zna zaawansowane metody, techniki, narzędzia i technologie w wybranym obszarze inżynierii produkcji, ze szczególnym uwzględnieniem nowoczesnych metod zarządzania produkcją
Cel przedmiotuC-1Zapoznanie Studentów z istotą pomiarów. Ukształtowanie umiejętności interpretacji otrzymanych wyników pomiarów i ich wizualizacji.
C-3Ukształtowanie umiejętności klasyfikacji błędów i ich źródeł, szacowanie niepewności pomiarów.
Treści programoweT-A-3Analiza niepewności pomiarów
T-A-1Wprowadzenie do zajęć, przedstawienie planu zajęć oraz wymagań.
T-A-4Analiza zamienności części maszyn
T-W-2Teoria przetworników pomiarowych, projektowanie i wyznaczanie parametrów czasowych i częstotliwościowych.
T-W-3Analiza niepewności pomiarów (metoda typu A, metoda typu B, wielkości skorelowane)
T-W-4Współrzędnościowa technika pomiarowa
Metody nauczaniaM-2Wykład problemowy
M-1Wykład informacyjny
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0conajmniej 50% poprawnych odpowiedzi przewidzianych egzaminem pisemnym
3,0Student zna podstawowe metrologie, techniki pomiarowe oraz metody szacowania niepewności pomiarów w zastosowaniach inżynierskich oraz udzielił conajmniej 65% poprawnych odpowiedzi przewidzianych egzaminem pisemnym
3,5conajmniej 72,5% poprawnych odpowiedzi przewidzianych egzaminem pisemnym
4,0conajmniej 80% poprawnych odpowiedzi przewidzianych egzaminem pisemnym
4,5conajmniej 87,5% poprawnych odpowiedzi przewidzianych egzaminem pisemnym
5,0conajmniej 98% poprawnych odpowiedzi przewidzianych egzaminem pisemnym
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięZIIP_2A_IJ/03_U01Student powinien umieć dobrać odpowiednie przyrządy pomiarowe, umieć posługiwać się tymi przyrządmi oraz ocenić ich praktyczną przydatność do danego zastosowania (tj. oszacować niepewność pomiaru).
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówZIIP_2A_U04potrafi przygotować i przedstawić prezentację ustną, dotyczących szczegółowych zagadnień z zakresu inżynierii produkcji
ZIIP_2A_U08potrafi planować i przeprowadzać eksperymenty, w tym pomiary i symulacje komputerowe, interpretować uzyskane wyniki i wyciągać wnioski
ZIIP_2A_U15potrafi wykonać analizę sposobu funkcjonowania i ocenić istniejące rozwiązania techniczne lub technologiczne, w szczególności urządzenia, obiekty, systemy, procesy, usługi
Cel przedmiotuC-2Ukształtowanie umiejętności przygotowania, doboru odpowiednich przyrządów pomiarowych, oraz przeprowadzania pomiarów.
C-3Ukształtowanie umiejętności klasyfikacji błędów i ich źródeł, szacowanie niepewności pomiarów.
Treści programoweT-L-2Pomiar prostoliniowości metodą opartą na pomiarze kąta
T-L-1Wzorce i przyrządy pomiarowe
T-L-3Pomiary wielkości elektrycznych - środowisko MultiSim
T-L-4Wzorcowanie (kalibracja) czujnika przemieszczeń
T-L-5Przetwarzanie sygnałów elektrycznych (przetworniki pomiarowe)
T-L-6Pomiary kół zębatych
T-L-7Pomiary interferometrem laserowym
Metody nauczaniaM-3Ćwiczenia laboratoryjne z użyciem przyrządów pomiarowych do mierzenia wielkości geometrycznych i elektrycznych.
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie potrafi w najprostszy sposób zaprezentować wyników swoich badań.
3,0Student prezentuje "suche" wyniki bez umiejętności ich efektywnej analizy.
3,5Student prezentuje wyniki z umiejętnością ich efektywnej analizy.
4,0Student nie tylko efektywnie prezentuje wyniki, ale również dokonuje ich analizy. Potrafi również prowadzić dyskusję o osiągniętych wynikach.
4,5Student potrafi efektywnie prezentować, analizować, dyskutować o osiągniętych wynikach oraz oszacować niepewność pomiarów.
5,0Student potrafi efektywnie prezentować, analizować, dyskutować o osiągniętych wynikach, a także proponować modyfikacje w układzie pomiarowym.
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty uczenia sięZIIP_2A_IJ/03_K01Student pozyskuje świadomość roli inżyniera we współczesnej gospodarce i społeczeństwie.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówZIIP_2A_K01ma świadomość potrzeby dokształcania, potrafi inspirować i organizować proces uczenia się innych osób
Cel przedmiotuC-2Ukształtowanie umiejętności przygotowania, doboru odpowiednich przyrządów pomiarowych, oraz przeprowadzania pomiarów.
C-3Ukształtowanie umiejętności klasyfikacji błędów i ich źródeł, szacowanie niepewności pomiarów.
Treści programoweT-W-3Analiza niepewności pomiarów (metoda typu A, metoda typu B, wielkości skorelowane)
T-W-1Wprowadzenie do metrologii i systemów pomiarowych.
Metody nauczaniaM-3Ćwiczenia laboratoryjne z użyciem przyrządów pomiarowych do mierzenia wielkości geometrycznych i elektrycznych.
Sposób ocenyS-2Ocena formująca: Ocena sprawozdań i zaliczeń z zajęć laboratoryjnych
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie opanował podstawowej wiedzy z zakresu przedmiotu.
3,0Student opanował podstawową wiedzę z zakresu przedmiotu. Jednak wykazuje braki w tej wiedzy i nie potrafi jej analizować.
3,5Student opanował wiedzę w stopniu pośrednim między oceną 3,0 a 4,0.
4,0Student opanował podstawową wiedzę z zakresu przedmiotu. Zna ograniczenia i obszary jej stosowania.
4,5Student opanował wiedzę w stopniu pośrednim między oceną 4,0 a 5,0.
5,0Student opanował podstawową wiedzę z zakresu przedmiotu. Rozumie ograniczenia i zna obszary jej stosowania. Samodzielnie i kreatywnie potrafi analizować nabytą wiedzę.