Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Wydział Biotechnologii i Hodowli Zwierząt - Biotechnologia (S2)
specjalność: Biotechnologia w produkcji zwierzęcej i ochronie środowiska

Sylabus przedmiotu Substancje niepożądane w paszach i żywności:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów Biotechnologia
Forma studiów studia stacjonarne Poziom drugiego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta magister inżynier
Obszary studiów nauki rolnicze, leśne i weterynaryjne, studia inżynierskie
Profil ogólnoakademicki
Moduł
Przedmiot Substancje niepożądane w paszach i żywności
Specjalność Bioinżynieria produkcji żywności
Jednostka prowadząca Katedra Hodowli Trzody Chlewnej, Żywienia Zwierząt i Żywności
Nauczyciel odpowiedzialny Wioletta Biel <Wioletta.Biel@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele
ECTS (planowane) 3,0 ECTS (formy) 3,0
Forma zaliczenia zaliczenie Język polski
Blok obieralny 4 Grupa obieralna 3

Formy dydaktyczne

Forma dydaktycznaKODSemestrGodzinyECTSWagaZaliczenie
ćwiczenia audytoryjneA1 15 1,50,41zaliczenie
wykładyW1 15 1,50,59zaliczenie

Wymagania wstępne

KODWymaganie wstępne
W-1znajomość chemii
W-2podstawy żywienia człowieka
W-3Podstawy żywienia zwierząt

Cele przedmiotu

KODCel modułu/przedmiotu
C-1Przedstawienie głównych substancji toksycznych lub obniżających przyswajalność składników odżywczych żywności i pasz, występujących w surowcach i produktach roślinnych

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KODTreść programowaGodziny
ćwiczenia audytoryjne
T-A-1Charakterystyka poszczególnych grup roślin pod względem zawartości substancji biologiczne czynnych.4
T-A-2Produkty przemiany podstawowej. Produkty metabolizmu wtórnego.3
T-A-3Związki fenolowe, polifenolowe, fenolokwasy i garbniki. Flawonoidy, bioflawonoidy. Glukozydy cyjanogenne Substancje goitrogenne. Alkaloidy. Roślinne inhibitory enzymatyczne. Metody ograniczenia aktywności inhibitorów enzymatycznych. Fitohemaglutyniny. Fitohormony. Antywitaminy roślinne.8
15
wykłady
T-W-1Substancje czynne w roślinach. Charakterystyka poszczegółnych grup roślin pod względem zawartości substancji antyodżywczych. Klasyfikacja substancji czynnych.3
T-W-2Produkty przemiany podstawowej. Produkty metabolizmu wtórnego.3
T-W-3Struktura i właściwości ważniejszych grup związków: antywitaminy, inhibitory trypsyny, taniny, fityniany. Związki toksyczne: alkaloidy, glukozynolany, glikozydy cyjanogenne, saponiny, związki toksyczne grzybów kapeluszowych. Związki toksyczne powstające podczas procesów technologicznych i kulinarnych: nitrozaminy, aminy biogenne, produkty oksydacji i degradacji tłuszczów.6
T-W-4Rośliny źródłem substancji wspomagających leczenie. Substancje prozdrowotne oraz szkodliwe dla zdrowia występujące w żywności.3
15

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KODForma aktywnościGodziny
ćwiczenia audytoryjne
A-A-1Udział studenta w ćwiczeniach.15
A-A-2Studiowanie literatury.10
A-A-3Uczestnictwo w konsultacjach.10
A-A-4Zaliczenie pisemne ćwiczeń.2
A-A-5Przygotowanie się do zaliczenia ćwiczeń.7
44
wykłady
A-W-1Udział studenta w wykładach.15
A-W-2Samodzielne studiowanie treści wykładów.7
A-W-3Przygotowanie się do zaliczenia wykładów.15
A-W-4Pisemne zaliczenie wykładów.3
A-W-5Uczestnictwo w konsultacjach.4
44

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KODMetoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1wykład informacyjny
M-2ćwiczenia laboratoryjne
M-3Pogadanka
M-4Objaśnienie

Sposoby oceny

KODSposób oceny
S-1Ocena podsumowująca: Zaliczenie pisemne wykładów
S-2Ocena formująca: Ocena aktywności studenta na zajęciach
S-3Ocena podsumowująca: Pisemne zaliczenie ćwiczeń

Zamierzone efekty kształcenia - wiedza

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
BT_2A_BPŻ-S-O4.3_W01
student wymienia i opisuje grupy substancji toksycznych występujacych w paszach i żywności
BT_2A_W12, BT_2A_W13C-1T-A-2, T-A-1, T-A-3, T-W-2, T-W-1, T-W-3, T-W-4M-4, M-2, M-3, M-1S-2, S-3, S-1

Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
BT_2A_BPŻ-S-O4.3_U01
Student umie właściwie sklasyfikować substancje biologicznie czynne
BT_2A_U04C-1T-A-2, T-A-1, T-W-1, T-W-3M-4, M-2, M-3, M-1S-2, S-3, S-1

Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżynieraCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
BT_2A_BPŻ-S-O4.3_K01
Student rozwija aktywność poznawczą
BT_2A_K01C-1T-A-2, T-W-1, T-W-4M-4, M-3S-2

Kryterium oceny - wiedza

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
BT_2A_BPŻ-S-O4.3_W01
student wymienia i opisuje grupy substancji toksycznych występujacych w paszach i żywności
2,0
3,0student potrafi wymienić grupy substancji toksycznych występujacych w paszach i żywności
3,5
4,0
4,5
5,0

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
BT_2A_BPŻ-S-O4.3_U01
Student umie właściwie sklasyfikować substancje biologicznie czynne
2,0
3,0Student posiada umiejętność sklasyfikowania właściwie substancji biologicznie czynnych
3,5
4,0
4,5
5,0

Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
BT_2A_BPŻ-S-O4.3_K01
Student rozwija aktywność poznawczą
2,0
3,0student postępuje zgodnie z zasadami etyki
3,5
4,0
4,5
5,0

Literatura podstawowa

  1. Hanczakowski P., Koreleski J., Wolski T., Składniki pokarmowe i antyodżywcze występujące w roślinach, Kraków, 2001
  2. Sikorski Z., E., Chemiczne i funkcjonalne właściwości składników żywności, WNT, Warszawa, 1994
  3. Grynia M., Trujące i szkodliwe rośliny łąk i pastwisk, PWRiL, Poznań, 1974
  4. Steńczuk W., Toksykologia, PZWL, Warszawa, 1990

Literatura dodatkowa

  1. Sikorski, W., Chemia żywności, WNT, Warszawa, 2000
  2. Młodecki H., Piekarski L., Zagadnienia zdrowotne żywności, PZWL, Warszawa, 1987

Treści programowe - ćwiczenia audytoryjne

KODTreść programowaGodziny
T-A-1Charakterystyka poszczególnych grup roślin pod względem zawartości substancji biologiczne czynnych.4
T-A-2Produkty przemiany podstawowej. Produkty metabolizmu wtórnego.3
T-A-3Związki fenolowe, polifenolowe, fenolokwasy i garbniki. Flawonoidy, bioflawonoidy. Glukozydy cyjanogenne Substancje goitrogenne. Alkaloidy. Roślinne inhibitory enzymatyczne. Metody ograniczenia aktywności inhibitorów enzymatycznych. Fitohemaglutyniny. Fitohormony. Antywitaminy roślinne.8
15

Treści programowe - wykłady

KODTreść programowaGodziny
T-W-1Substancje czynne w roślinach. Charakterystyka poszczegółnych grup roślin pod względem zawartości substancji antyodżywczych. Klasyfikacja substancji czynnych.3
T-W-2Produkty przemiany podstawowej. Produkty metabolizmu wtórnego.3
T-W-3Struktura i właściwości ważniejszych grup związków: antywitaminy, inhibitory trypsyny, taniny, fityniany. Związki toksyczne: alkaloidy, glukozynolany, glikozydy cyjanogenne, saponiny, związki toksyczne grzybów kapeluszowych. Związki toksyczne powstające podczas procesów technologicznych i kulinarnych: nitrozaminy, aminy biogenne, produkty oksydacji i degradacji tłuszczów.6
T-W-4Rośliny źródłem substancji wspomagających leczenie. Substancje prozdrowotne oraz szkodliwe dla zdrowia występujące w żywności.3
15

Formy aktywności - ćwiczenia audytoryjne

KODForma aktywnościGodziny
A-A-1Udział studenta w ćwiczeniach.15
A-A-2Studiowanie literatury.10
A-A-3Uczestnictwo w konsultacjach.10
A-A-4Zaliczenie pisemne ćwiczeń.2
A-A-5Przygotowanie się do zaliczenia ćwiczeń.7
44
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KODForma aktywnościGodziny
A-W-1Udział studenta w wykładach.15
A-W-2Samodzielne studiowanie treści wykładów.7
A-W-3Przygotowanie się do zaliczenia wykładów.15
A-W-4Pisemne zaliczenie wykładów.3
A-W-5Uczestnictwo w konsultacjach.4
44
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaBT_2A_BPŻ-S-O4.3_W01student wymienia i opisuje grupy substancji toksycznych występujacych w paszach i żywności
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówBT_2A_W12wykazuje się zaawansowana znajomością z zakresu ochrony przyrody oraz potrafi samodzielnie definiować znaczenie środowiska, jego użytkowanie oraz zagrożenia z tym związane
BT_2A_W13posiada poszerzoną ogólną wiedzę na temat wpływu czynników biotechnologicznych na zdrowie człowieka oraz funkcjonowanie i rozwój produkcji zwierzęcej i roślinnej
Cel przedmiotuC-1Przedstawienie głównych substancji toksycznych lub obniżających przyswajalność składników odżywczych żywności i pasz, występujących w surowcach i produktach roślinnych
Treści programoweT-A-2Produkty przemiany podstawowej. Produkty metabolizmu wtórnego.
T-A-1Charakterystyka poszczególnych grup roślin pod względem zawartości substancji biologiczne czynnych.
T-A-3Związki fenolowe, polifenolowe, fenolokwasy i garbniki. Flawonoidy, bioflawonoidy. Glukozydy cyjanogenne Substancje goitrogenne. Alkaloidy. Roślinne inhibitory enzymatyczne. Metody ograniczenia aktywności inhibitorów enzymatycznych. Fitohemaglutyniny. Fitohormony. Antywitaminy roślinne.
T-W-2Produkty przemiany podstawowej. Produkty metabolizmu wtórnego.
T-W-1Substancje czynne w roślinach. Charakterystyka poszczegółnych grup roślin pod względem zawartości substancji antyodżywczych. Klasyfikacja substancji czynnych.
T-W-3Struktura i właściwości ważniejszych grup związków: antywitaminy, inhibitory trypsyny, taniny, fityniany. Związki toksyczne: alkaloidy, glukozynolany, glikozydy cyjanogenne, saponiny, związki toksyczne grzybów kapeluszowych. Związki toksyczne powstające podczas procesów technologicznych i kulinarnych: nitrozaminy, aminy biogenne, produkty oksydacji i degradacji tłuszczów.
T-W-4Rośliny źródłem substancji wspomagających leczenie. Substancje prozdrowotne oraz szkodliwe dla zdrowia występujące w żywności.
Metody nauczaniaM-4Objaśnienie
M-2ćwiczenia laboratoryjne
M-3Pogadanka
M-1wykład informacyjny
Sposób ocenyS-2Ocena formująca: Ocena aktywności studenta na zajęciach
S-3Ocena podsumowująca: Pisemne zaliczenie ćwiczeń
S-1Ocena podsumowująca: Zaliczenie pisemne wykładów
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0student potrafi wymienić grupy substancji toksycznych występujacych w paszach i żywności
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaBT_2A_BPŻ-S-O4.3_U01Student umie właściwie sklasyfikować substancje biologicznie czynne
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówBT_2A_U04Zna czynniki wpływające na produkcję żywności; potrafi analizować substancje niepożądane w surowcach pochodzenia roślinnego i zwierzęcego; zna i rozumie zasady uwalniania GMO do środowiska, analizuje zagrożenia oraz szacuje skutki tworzenia i stosowania GMO; umie określić wpływ i znaczenie biotechnologii w ochronie środowiska; docenia znaczenie zasobów genowych roślin i zwierząt.
Cel przedmiotuC-1Przedstawienie głównych substancji toksycznych lub obniżających przyswajalność składników odżywczych żywności i pasz, występujących w surowcach i produktach roślinnych
Treści programoweT-A-2Produkty przemiany podstawowej. Produkty metabolizmu wtórnego.
T-A-1Charakterystyka poszczególnych grup roślin pod względem zawartości substancji biologiczne czynnych.
T-W-1Substancje czynne w roślinach. Charakterystyka poszczegółnych grup roślin pod względem zawartości substancji antyodżywczych. Klasyfikacja substancji czynnych.
T-W-3Struktura i właściwości ważniejszych grup związków: antywitaminy, inhibitory trypsyny, taniny, fityniany. Związki toksyczne: alkaloidy, glukozynolany, glikozydy cyjanogenne, saponiny, związki toksyczne grzybów kapeluszowych. Związki toksyczne powstające podczas procesów technologicznych i kulinarnych: nitrozaminy, aminy biogenne, produkty oksydacji i degradacji tłuszczów.
Metody nauczaniaM-4Objaśnienie
M-2ćwiczenia laboratoryjne
M-3Pogadanka
M-1wykład informacyjny
Sposób ocenyS-2Ocena formująca: Ocena aktywności studenta na zajęciach
S-3Ocena podsumowująca: Pisemne zaliczenie ćwiczeń
S-1Ocena podsumowująca: Zaliczenie pisemne wykładów
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Student posiada umiejętność sklasyfikowania właściwie substancji biologicznie czynnych
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaBT_2A_BPŻ-S-O4.3_K01Student rozwija aktywność poznawczą
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówBT_2A_K01wykazuje potrzebę ciągłego podnoszenia wiedzy ogólnej i kierunkowej, ma świadomość celowości podnoszenia zdobytej wiedzy zarówno w działaniach zawodowych, jak i rozwoju osobistym
Cel przedmiotuC-1Przedstawienie głównych substancji toksycznych lub obniżających przyswajalność składników odżywczych żywności i pasz, występujących w surowcach i produktach roślinnych
Treści programoweT-A-2Produkty przemiany podstawowej. Produkty metabolizmu wtórnego.
T-W-1Substancje czynne w roślinach. Charakterystyka poszczegółnych grup roślin pod względem zawartości substancji antyodżywczych. Klasyfikacja substancji czynnych.
T-W-4Rośliny źródłem substancji wspomagających leczenie. Substancje prozdrowotne oraz szkodliwe dla zdrowia występujące w żywności.
Metody nauczaniaM-4Objaśnienie
M-3Pogadanka
Sposób ocenyS-2Ocena formująca: Ocena aktywności studenta na zajęciach
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0student postępuje zgodnie z zasadami etyki
3,5
4,0
4,5
5,0