Wydział Technologii i Inżynierii Chemicznej - Inżynieria chemiczna i procesowa (S2)
specjalność: Inżynieria procesów przeróbki ropy naftowej i gazu
Sylabus przedmiotu Układy pomiarowe w procesach przemysłowych:
Informacje podstawowe
| Kierunek studiów | Inżynieria chemiczna i procesowa | ||
|---|---|---|---|
| Forma studiów | studia stacjonarne | Poziom | drugiego stopnia |
| Tytuł zawodowy absolwenta | magister inżynier | ||
| Obszary studiów | nauk technicznych, studiów inżynierskich | ||
| Profil | ogólnoakademicki | ||
| Moduł | — | ||
| Przedmiot | Układy pomiarowe w procesach przemysłowych | ||
| Specjalność | Inżynieria procesów wytwarzania olefin | ||
| Jednostka prowadząca | Instytut Inżynierii Chemicznej i Procesów Ochrony Środowiska | ||
| Nauczyciel odpowiedzialny | Joanna Karcz <Joanna.Karcz@zut.edu.pl> | ||
| Inni nauczyciele | Magdalena Cudak <Magdalena.Cudak@zut.edu.pl>, Anna Kiełbus-Rąpała <Anna.Kielbus-Rapala@zut.edu.pl> | ||
| ECTS (planowane) | 3,0 | ECTS (formy) | 3,0 |
| Forma zaliczenia | zaliczenie | Język | polski |
| Blok obieralny | — | Grupa obieralna | — |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
| KOD | Wymaganie wstępne |
|---|---|
| W-1 | Znajomość podstaw zagadnień z zakresu tematyki pomiarów przemysłowych omawianych na I stopniu studiów |
Cele przedmiotu
| KOD | Cel modułu/przedmiotu |
|---|---|
| C-1 | Zapoznanie studentów z aktualnym stanem wiedzy w zakresie układów pomiarowych stosowanych w procesach przemysłowych w obszarze inżynierii chemicznej i procesowej |
| C-2 | Zapoznanie studentów z wybranymi zaawansowanymi technologicznie układami pomiarowymi stosowanymi w procesach przemysłowych w obszarze inżynierii chemicznej i procesowej |
| C-3 | Ukształtowanie u studentów umiejętności doboru metod pomiarów i urządzeń pomiarowych stosowanych w procesach przemysłowych w obszarze inżynierii chemicznej i procesowej |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
| KOD | Treść programowa | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| T-A-1 | Obliczanie ciśnienia płynu w wybranych aparatach, urządzeniach i węzłach technologicznych. Dobór poprawnego układu pomiarowego do pomiaru ciśnienia w tych jednostkach procesowych. Uzasadnienie dokonanego doboru układu pomiarowego | 3 |
| T-A-2 | Obliczanie temperatury płynu w wybranych aparatach, urządzeniach i węzłach technologicznych. Dobór poprawnego układu pomiarowego do pomiaru temperatury w tych jednostkach procesowych. Uzasadnienie dokonanego doboru układu pomiarowego | 3 |
| T-A-3 | Obliczanie objętościowego i masowego natężenia przepływu płynu w wybranych aparatach, urządzeniach i węzłach technologicznych. Dobór poprawnego układu pomiarowego do pomiaru natężenia przepływu płynu w tych jednostkach procesowych. Uzasadnienie dokonanego doboru układu pomiarowego | 3 |
| T-A-4 | Dobór poprawnego układu pomiarowego do pomiaru poziomu płynów w zbiornikach. Uzasadnienie dokonanego doboru. | 1 |
| T-A-5 | Obliczanie odkształceń i naprężeń w układach statycznych i dynamicznych. Dobór poprawnego układu pomiarowego do pomiaru odkształceń. Uzasadnienie dokonanego doboru układu pomiarowego | 1 |
| T-A-6 | Obliczanie składu i wilgotności mieszanin gazowych w wybranych operacjach i procesach. Obliczanie udziału cząstek ciała stałego w gazach. Dobór poprawnego układu pomiarowego. Uzasadnienie dokonanego doboru układu pomiarowego | 3 |
| T-A-7 | Kolokwium zaliczające ćwiczenia audytoryjne | 1 |
| 15 | ||
| wykłady | ||
| T-W-1 | Podział urządzeń pomiarowych. Opis funkcjonalny urządzeń pomiarowych. | 1 |
| T-W-2 | Charakterystyki statyczne i dynamiczne. Dynamiczna odpowiedź pierwszego rzędu i drugiego rzędu. Dokladność urządzeń pomiarowych. | 2 |
| T-W-3 | Pomiar ciśnienia - pasywne i aktywne elektryczne przetworniki ciśnienia. Zasada działania manometrów piezoelektrycznych. Pomiar niskich ciśnień przy użyciu czujnika jonizacyjnego, prózniomierza McLeoda oraz radioaktywnego miernika próżni. Pomiary wysokich ciśnień. Dokładność układów stosowanych do pomiaru ciśnienia. | 4 |
| T-W-4 | Pomiar temperatury. Termometry rozszerzalnościowe. Czujniki termoelektryczne. Czujniki oporowe. Termometry cyfrowe. Termometry radiacyjne. Dynamiczna odpowiedź czujnika temperatury. | 4 |
| T-W-5 | Pomiary przepływów. Przepływomierze elektryczne. Przepływomierze elektromagnetyczne. Przepływomierze ultradźwiękowe. Przepływomierze akustyczne. Rotametry. Anemometry cieplno-oporowe. Pomiary przepływu ciał stałych | 4 |
| T-W-6 | I kolokwium | 1 |
| T-W-7 | Pomiar poziomu płynów w zbiornikach. | 1 |
| T-W-8 | Pomiar odkształceń za pomocą czujników tensometrycznych. | 2 |
| T-W-9 | Analiza składu. Analiza mieszanin gazowych (analizatory gazów, metody chromatograficzne). Pomiar wilgotności. Oznaczanie cząstek stałych w gazach odlotowych, detekcji dymu. | 4 |
| T-W-10 | Przetwarzanie sygnałów i transmisja danych. Systemy wskazujące, wyświetlające i zapisujące. Komputerowe przetwarzanie danych. | 6 |
| T-W-11 | II kolokwium | 1 |
| 30 | ||
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
| KOD | Forma aktywności | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| A-A-1 | uczestnictwo w zajęciach | 15 |
| A-A-2 | Przygotowanie się studenta do zaliczenia ćwiczeń audytoryjnych | 8 |
| A-A-3 | udział w konsultacjach | 2 |
| A-A-4 | Przygotowanie się studenta do ćwiczeń | 5 |
| 30 | ||
| wykłady | ||
| A-W-1 | uczestnictwo w zajęciach | 30 |
| A-W-2 | Samodzielne studiowanie i analiza materiału przekazanego na wykladach | 8 |
| A-W-3 | studiowanie zalecanej literatury przedmiotu | 8 |
| A-W-4 | przygotowanie się studenta do pisemnego zaliczenia wykładu | 12 |
| A-W-5 | udział konsultacjach | 2 |
| 60 | ||
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
| KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
|---|---|
| M-1 | Wykład informacyjny |
| M-2 | Ćwiczenia przedmiotowe |
Sposoby oceny
| KOD | Sposób oceny |
|---|---|
| S-1 | Ocena formująca: Wykład - zaliczenie partii materiału na podstawie pozytywnej oceny pisemnego kolokwium |
| S-2 | Ocena podsumowująca: Wykład - zaliczenie wykładów n a podstawie pozytywnych ocen z dwóch kolokwiów materiał omawiany na wykładach |
| S-3 | Ocena podsumowująca: Ćwiczenia przedmiotowe - kolokwium pisemne zaliczające materiał omawiany na ćwiczeniach |
Zamierzone efekty kształcenia - wiedza
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ICHP_2A_C07-C09_W06 student ma szczegółową wiedzę związaną z układami pomiarowymi w procesach przemysłowych w obszarze inżynierii chemicznej | ICHP_2A_W06 | T2A_W04 | InzA2_W05 | C-2, C-1 | T-W-8, T-W-7, T-W-3, T-W-4, T-W-2, T-W-10, T-W-5, T-W-1, T-W-9 | M-1, M-2 | S-2, S-3 |
Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ICHP_2A_C07-C09_U12 student potrafi ocenic przydatnośc rozwiązań technicznych w zakresie układów pomiarowych stosowanych w procesach przemysłowych inżynierii chemicznej | ICHP_2A_U12 | T2A_U12 | — | C-3 | T-A-3, T-A-6, T-A-5, T-W-9, T-W-7, T-W-3, T-W-5, T-W-1, T-A-1, T-W-8, T-A-2, T-W-4, T-A-4 | M-2, M-1 | S-1, S-3 |
| ICHP_2A_C07-C09_U16 student potrafi zweryfikowac istniejące rozwiązania techniczne w zakresie układów pomiarowych stosowanych w procesach przemysłowych inżynierii chemicznej | ICHP_2A_U16 | T2A_U16 | — | C-2 | T-W-3, T-W-4, T-W-7, T-W-5, T-A-3, T-A-4, T-A-5, T-W-8, T-A-1, T-A-2, T-A-6, T-W-9 | M-2, M-1 | S-3, S-2 |
Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ICHP_2A_C07-C09_K01 student posiada świadomośc potrzeby ciągłego kształcenia się i doskonalenia zawodowego w zakresie układów pomiarowych stosowanych w procesach przemysłowych inżynierii chemicznej | ICHP_2A_K01 | T2A_K01 | — | C-3 | T-W-10 | M-2, M-1 | S-1, S-3 |
Kryterium oceny - wiedza
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| ICHP_2A_C07-C09_W06 student ma szczegółową wiedzę związaną z układami pomiarowymi w procesach przemysłowych w obszarze inżynierii chemicznej | 2,0 | |
| 3,0 | student jest w stanie scharakteryzowac podstawowe układy pomiarowe stosowane w procesach przemysłowych w obszarze inżynierii chemicznej | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 |
Kryterium oceny - umiejętności
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| ICHP_2A_C07-C09_U12 student potrafi ocenic przydatnośc rozwiązań technicznych w zakresie układów pomiarowych stosowanych w procesach przemysłowych inżynierii chemicznej | 2,0 | |
| 3,0 | student potrafi oceni w stopniu podstawowym przydatnośc układów pomiarowych stosowanych w procesach przemysłowych inżynierii chemicznej | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 | ||
| ICHP_2A_C07-C09_U16 student potrafi zweryfikowac istniejące rozwiązania techniczne w zakresie układów pomiarowych stosowanych w procesach przemysłowych inżynierii chemicznej | 2,0 | |
| 3,0 | student potrafi w stopniu podstawowym zweryfikowac istniejące rozwiązania techniczne w zakresie układów pomiarowych stosowanych w procesach przemysłowych inżynierii chemicznej | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| ICHP_2A_C07-C09_K01 student posiada świadomośc potrzeby ciągłego kształcenia się i doskonalenia zawodowego w zakresie układów pomiarowych stosowanych w procesach przemysłowych inżynierii chemicznej | 2,0 | |
| 3,0 | student w podstawowym stopniu rozumie potrzebę dokształcania się w xakresie różnych układów pomiarowych stosowanych w procesach przemysłowych w obszarze inżynierii chemicznej | |
| 3,5 | ||
| 4,0 | ||
| 4,5 | ||
| 5,0 |
Literatura podstawowa
- Czabanowski R., Sensory i systemy pomiarowe, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław, 2010
- Gajek A., Juda Z., Czujniki, Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, Warszawa, 2008
- Kurytnik I.P., Karpiński M., Bezprzewodowa transmisja informacji, Wydawnictwo Pomiary Automatyka Kontrola, Warszawa, 2008
- Kwiecień R., Komputerowe systemy automatyki przemysłowej, Wydawnictwo HELION, Gliwice, 2013
- Michalski L., Eckersdorf K., Pomiary temperatury, WNT, Warszawa, 1986
- Nawrocki W., Komputerowe systemy pomiarowe, Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, Warszawa, 2006
- Nawrocki W., Rozproszone systemy pomiarowe, Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, Warszawa, 2006
- Nawrocki W., Sensory i systemy pomiarowe, Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, Poznań, 2006
- Praca zbiorowa pod red. J. Barzykowskiego, Współczesna metrologia, WNT, Warszawa, 2004
- Praca zbiorowa pod redakcją J. Piotrowskiego, Pomiary. Czujniki i metody pomiarowe wybranych wielkości fizycznych i składu chemicznego, WNT, Warszawa, 2009
- Piekarski M., Poniewski M., Dynamika i sterowanie procesami wymiany ciepła i masy, WNT, Warszawa, 1994
- Piotrowski J., Kostyrko K., Wzorcowanie aparatury pomiarowej, PWN, Warszawa, 2000
- Rząsa M.R., Kiczma B., Elektryczne i elektroniczne czujniki temperatury, Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, Warszawa, 2005
- Sidor T., Elektroniczne przetworniki pomiarowe, Uczelniane Wydawnictwa Naukowo-Dydaktyczne AGH, Kraków, 2006
- Sydenham P.H., Podręcznik metrologii, WKŁ, Warszawa, 1988
- Tumański S., Technika pomiarowa, WNT, Warszawa, 2007
Literatura dodatkowa
- Barczyk J., Automatyzacja procesów dyskretnych, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa, 2003
- Dębowski A., Automatyka - technika regulacji, WNT, Warszawa, 2013
- Mielczarek W., Komputerowe systemy pomiarowe, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice, 2002
- Waluś S., Przepływomierze ultradźwiękowe. Metodyka stosowania, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice, 1997