Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Wydział Biotechnologii i Hodowli Zwierząt - Biologia (S2)
specjalność: Biologia wód

Sylabus przedmiotu Ekologia krajobrazu:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów Biologia
Forma studiów studia stacjonarne Poziom drugiego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta magister
Obszary studiów nauk przyrodniczych
Profil ogólnoakademicki
Moduł
Przedmiot Ekologia krajobrazu
Specjalność Biologia roślin
Jednostka prowadząca Zakład Botaniki i Ochrony Przyrody
Nauczyciel odpowiedzialny Lesław Wołejko <Leslaw.Wolejko@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele Sylwia Jurzyk-Nordlöw <Sylwia.Jurzyk@zut.edu.pl>
ECTS (planowane) 3,0 ECTS (formy) 3,0
Forma zaliczenia zaliczenie Język polski
Blok obieralny 7 Grupa obieralna 1

Formy dydaktyczne

Forma dydaktycznaKODSemestrGodzinyECTSWagaZaliczenie
ćwiczenia audytoryjneA3 15 1,00,29zaliczenie
laboratoriaL3 5 0,50,29zaliczenie
wykładyW3 20 1,50,42zaliczenie

Wymagania wstępne

KODWymaganie wstępne
W-1Podstawowa wiedza z zakresu ekologii i geografii fizycznej Polski.

Cele przedmiotu

KODCel modułu/przedmiotu
C-1Uzyskanie wiedzy o genezie i zróżnicowaniu krajobrazów Polski.
C-2Poznanie czynników abiotycznych, biotycznych i antropogenicznych warunkujących rozwój i funkcjonowanie różnych typów krajobrazu.
C-3Poznanie specyfiki ekologicznej różnych typów krajobrazu w kontekście ich użytkowania i ochrony.
C-4Nabycie umiejętności stosowania metod inwentaryzacji i waloryzacji elementów krajobrazowych w procesie planistycznym.

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KODTreść programowaGodziny
ćwiczenia audytoryjne
T-A-1Wyznaczenie celów i zakresu studiów krajobrazowych. Przegląd materiałów źródłowych.2
T-A-2Analiza czynników fizjograficznych: budowa geologiczna, geomorfologia, hydrologia, użytkowanie terenu.4
T-A-3Powiązania ekologiczne w krajobrazie chronionym. Procesy ekologiczne, obieg wody i pierwiastków.2
T-A-4Szata roślinna w krajobrazie i jej rola indykacyjna.2
T-A-5Budowa modelu funkcjonalnego fragmentu krajobrazu.2
T-A-6Waloryzacja przyrodnicza elementów składowych krajobrazu.3
15
laboratoria
T-L-1Opracowanie koncepcji programowej ochrony i zagospodarowania wybranego fragmentu krajobrazu.3
T-L-2Ocena ekologicznych skutków realizacji zamierzeń projektowych.2
5
wykłady
T-W-1Krajobraz - pojęcia ogólne, klasyfikacja. Fizjograficzne podstawy rozwoju krajobrazów Polski północno-zachodniej.2
T-W-2Procesy modyfikujące krajobraz pierwotny: erozja, akumulacja, sukcesja ekologiczna, modyfikujący wpływ człowieka.2
T-W-3Woda w krajobrazie. Ekologiczne podstawy rozwoju, funkcjonowania i ochrony ekosystemów mokradłowych.2
T-W-4Metody inwentaryzacji elementów składowych krajobrazu, analiza powiązań pomiędzy jednostkami składowymi - ektopami.2
T-W-5Ekologiczne podstawy funkcjonowania jako podstawa ochrony krajobrazów naturalnych.2
T-W-6Funkcjonowanie krajobrazu rolniczego, rola siedlisk marginalnych.2
T-W-7Specyfika ekologiczna terenów turystycznych, sportowych i rekreacyjnych.2
T-W-8Krajobraz miejski - cechy ekologiczne terenów zurbanizowanych. Obeg materii i energii.2
T-W-9Krajobraz przemysłowy. Ekologiczne podstawy rekultywacji terenów zdegradowanych.2
T-W-10Krajobraz w planowaniu przestrzennym. Oporacowania ekofizjograficzne.2
20

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KODForma aktywnościGodziny
ćwiczenia audytoryjne
A-A-1uczestnictwo w zajęciach15
A-A-2Zapoznawanie się z literaturą przedmiotu5
A-A-3Samodzielne uzupełnianie zadań projektowych8
A-A-4Konsultacje2
30
laboratoria
A-L-1uczestnictwo w zajęciach5
A-L-2Przygotowanie końcowej wersji projektu10
15
wykłady
A-W-1uczestnictwo w zajęciach20
A-W-2Przygotowanie do pisemnego zaliczenia12
A-W-3Zaliczenie pisemne1
A-W-4Studiowanie piśmiennictwa12
45

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KODMetoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1wykład informacyjny
M-2metoda projektów
M-3ćwiczenia przedmiotowe

Sposoby oceny

KODSposób oceny
S-1Ocena podsumowująca: Zaliczenie pisemne
S-2Ocena podsumowująca: Ocena wykonania zadań projektowych
S-3Ocena formująca: Bieżąca ocena realizacji zadań zespołowych

Zamierzone efekty kształcenia - wiedza

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
BL_2A_BLR-S-O5.2_W01
Ma wiedzę o klasyfikacji krajobrazów, ich zróżnicowaniu pod względem genezy i swoistości ekologicznej oraz relacjach pomiędzy czynnikami abiotycznymi i biotycznymi.
BL_2A_W09, BL_2A_W10P2A_W01, P2A_W02, P2A_W03, P2A_W04, P2A_W05, P2A_W06C-1, C-3T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-5, T-W-7, T-W-8, T-W-6, T-W-9M-1, M-3S-1

Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
BL_2A_BLR-S-O5.2_U01
Potrafi ocenić stopień antropogenicznego przekształcenia krajobrazu na podstawie parametrów fizyko-chemicznych i biologicznych.
BL_2A_U05, BL_2A_U13P2A_U01, P2A_U02, P2A_U03, P2A_U06C-4, C-2T-A-3, T-A-5, T-A-4, T-A-6M-1, M-2, M-3S-2, S-3
BL_2A_BLR-S-O5.2_U02
Potrafi syntetyzować i interpretować dane przyrodnicze stanowiące podstawę decyzji planistycznych.
BL_2A_U10P2A_U01, P2A_U02, P2A_U03, P2A_U04, P2A_U06C-4T-W-4, T-W-10, T-A-2, T-A-1, T-A-5, T-L-1, T-L-2M-1, M-3S-2

Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
BL_2A_BLR-S-O5.2_K01
Potrafi współpracować w zespole nad opracowaniem wybranego zagadnienia zgodnie z otrzymanymi wytycznymi
BL_2A_K05P2A_K01, P2A_K02, P2A_K03, P2A_K08C-4M-2S-3

Kryterium oceny - wiedza

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
BL_2A_BLR-S-O5.2_W01
Ma wiedzę o klasyfikacji krajobrazów, ich zróżnicowaniu pod względem genezy i swoistości ekologicznej oraz relacjach pomiędzy czynnikami abiotycznymi i biotycznymi.
2,0
3,0Ma ogólną wiedzę o zróżnicowaniu i klasyfkacji krajobrazów
3,5
4,0
4,5
5,0

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
BL_2A_BLR-S-O5.2_U01
Potrafi ocenić stopień antropogenicznego przekształcenia krajobrazu na podstawie parametrów fizyko-chemicznych i biologicznych.
2,0
3,0Umie ogólnie ocenić stopień przekształcenia wszystkich typów krajobrazów, nie potrafi szczegółowo ich scharakteryzować, nie potrafi podać przykładów parametrów fizyko-chemicznych i biologicznych.
3,5
4,0
4,5
5,0
BL_2A_BLR-S-O5.2_U02
Potrafi syntetyzować i interpretować dane przyrodnicze stanowiące podstawę decyzji planistycznych.
2,0
3,0Potrafi zestawić dane przyrodnicze, nie potrafi ich zinterpretować , nie potrafi wyciągnąć prawidłowych wniosków
3,5
4,0
4,5
5,0

Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
BL_2A_BLR-S-O5.2_K01
Potrafi współpracować w zespole nad opracowaniem wybranego zagadnienia zgodnie z otrzymanymi wytycznymi
2,0
3,0Potrafi współpracować w grupie nad rozwiązaniem wskazanego problemu
3,5
4,0
4,5
5,0

Literatura podstawowa

  1. Richling A., Solon J., Ekologia krajobrazu, Wyd. nauk. PWN, Warszawa, 1996
  2. Pawlaczyk P., Jermaczek A., Poradnik lokalnej ochrony przyrody., WYd. Klubu Przyrodników, Świebodzin, 2009
  3. Richling A. (red.), Metody szczegółowych badań geografii fizycznej., PWN, Warszawa, 1993

Treści programowe - ćwiczenia audytoryjne

KODTreść programowaGodziny
T-A-1Wyznaczenie celów i zakresu studiów krajobrazowych. Przegląd materiałów źródłowych.2
T-A-2Analiza czynników fizjograficznych: budowa geologiczna, geomorfologia, hydrologia, użytkowanie terenu.4
T-A-3Powiązania ekologiczne w krajobrazie chronionym. Procesy ekologiczne, obieg wody i pierwiastków.2
T-A-4Szata roślinna w krajobrazie i jej rola indykacyjna.2
T-A-5Budowa modelu funkcjonalnego fragmentu krajobrazu.2
T-A-6Waloryzacja przyrodnicza elementów składowych krajobrazu.3
15

Treści programowe - laboratoria

KODTreść programowaGodziny
T-L-1Opracowanie koncepcji programowej ochrony i zagospodarowania wybranego fragmentu krajobrazu.3
T-L-2Ocena ekologicznych skutków realizacji zamierzeń projektowych.2
5

Treści programowe - wykłady

KODTreść programowaGodziny
T-W-1Krajobraz - pojęcia ogólne, klasyfikacja. Fizjograficzne podstawy rozwoju krajobrazów Polski północno-zachodniej.2
T-W-2Procesy modyfikujące krajobraz pierwotny: erozja, akumulacja, sukcesja ekologiczna, modyfikujący wpływ człowieka.2
T-W-3Woda w krajobrazie. Ekologiczne podstawy rozwoju, funkcjonowania i ochrony ekosystemów mokradłowych.2
T-W-4Metody inwentaryzacji elementów składowych krajobrazu, analiza powiązań pomiędzy jednostkami składowymi - ektopami.2
T-W-5Ekologiczne podstawy funkcjonowania jako podstawa ochrony krajobrazów naturalnych.2
T-W-6Funkcjonowanie krajobrazu rolniczego, rola siedlisk marginalnych.2
T-W-7Specyfika ekologiczna terenów turystycznych, sportowych i rekreacyjnych.2
T-W-8Krajobraz miejski - cechy ekologiczne terenów zurbanizowanych. Obeg materii i energii.2
T-W-9Krajobraz przemysłowy. Ekologiczne podstawy rekultywacji terenów zdegradowanych.2
T-W-10Krajobraz w planowaniu przestrzennym. Oporacowania ekofizjograficzne.2
20

Formy aktywności - ćwiczenia audytoryjne

KODForma aktywnościGodziny
A-A-1uczestnictwo w zajęciach15
A-A-2Zapoznawanie się z literaturą przedmiotu5
A-A-3Samodzielne uzupełnianie zadań projektowych8
A-A-4Konsultacje2
30
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - laboratoria

KODForma aktywnościGodziny
A-L-1uczestnictwo w zajęciach5
A-L-2Przygotowanie końcowej wersji projektu10
15
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KODForma aktywnościGodziny
A-W-1uczestnictwo w zajęciach20
A-W-2Przygotowanie do pisemnego zaliczenia12
A-W-3Zaliczenie pisemne1
A-W-4Studiowanie piśmiennictwa12
45
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaBL_2A_BLR-S-O5.2_W01Ma wiedzę o klasyfikacji krajobrazów, ich zróżnicowaniu pod względem genezy i swoistości ekologicznej oraz relacjach pomiędzy czynnikami abiotycznymi i biotycznymi.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówBL_2A_W09zna metody oceny kierunku, stopnia nasilenia zmian w środowisku z wykorzystaniem organizmów żywych i metody ochrony środowiska przyrodniczego oraz ma wiedzę w zakresie działań prowadzonych w celu przywracania wartości użytkowych i przyrodniczych środowiskom zdegradowanym przez działalność człowieka
BL_2A_W10ma pogłębioną wiedzę na temat kompleksowych powiązań pomiędzy środowiskiem przyrodniczym a budową i czynnościami życiowymi organizmów żywych oraz z zakresu adaptacji tych organizmów do różnych środowisk
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaP2A_W01rozumie złożone zjawiska i procesy przyrodnicze
P2A_W02konsekwentnie stosuje i upowszechnia zasadę ścisłego, opartego na danych empirycznych, interpretowania zjawisk i procesów przyrodniczych w pracy badawczej i działaniach praktycznych
P2A_W03ma pogłębioną wiedzę z zakresu tych nauk ścisłych, z którymi związany jest studiowany kierunek studiów (w szczególności biofizyka, biochemia, biomatematyka, geochemia, biogeochemia, geofizyka)
P2A_W04ma pogłębioną wiedzę z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów umożliwiającą dostrzeganie związków i zależności w przyrodzie
P2A_W05ma wiedzę w zakresie aktualnie dyskutowanych w literaturze kierunkowej problemów z wybranej dziedziny nauki i dyscypliny naukowej
P2A_W06ma wiedzę w zakresie statystyki na poziomie prognozowania (modelowania) przebiegu zjawisk i procesów przyrodniczych oraz ma znajomość specjalistycznych narzędzi informatycznych
Cel przedmiotuC-1Uzyskanie wiedzy o genezie i zróżnicowaniu krajobrazów Polski.
C-3Poznanie specyfiki ekologicznej różnych typów krajobrazu w kontekście ich użytkowania i ochrony.
Treści programoweT-W-1Krajobraz - pojęcia ogólne, klasyfikacja. Fizjograficzne podstawy rozwoju krajobrazów Polski północno-zachodniej.
T-W-2Procesy modyfikujące krajobraz pierwotny: erozja, akumulacja, sukcesja ekologiczna, modyfikujący wpływ człowieka.
T-W-3Woda w krajobrazie. Ekologiczne podstawy rozwoju, funkcjonowania i ochrony ekosystemów mokradłowych.
T-W-5Ekologiczne podstawy funkcjonowania jako podstawa ochrony krajobrazów naturalnych.
T-W-7Specyfika ekologiczna terenów turystycznych, sportowych i rekreacyjnych.
T-W-8Krajobraz miejski - cechy ekologiczne terenów zurbanizowanych. Obeg materii i energii.
T-W-6Funkcjonowanie krajobrazu rolniczego, rola siedlisk marginalnych.
T-W-9Krajobraz przemysłowy. Ekologiczne podstawy rekultywacji terenów zdegradowanych.
Metody nauczaniaM-1wykład informacyjny
M-3ćwiczenia przedmiotowe
Sposób ocenyS-1Ocena podsumowująca: Zaliczenie pisemne
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Ma ogólną wiedzę o zróżnicowaniu i klasyfkacji krajobrazów
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaBL_2A_BLR-S-O5.2_U01Potrafi ocenić stopień antropogenicznego przekształcenia krajobrazu na podstawie parametrów fizyko-chemicznych i biologicznych.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówBL_2A_U05wykorzystuje wiedzę dotyczącą czynników wpływających na produkcję żywności; przeprowadza analizę substancji niepożądanych w surowcach pochodzenia roślinnego i zwierzęcego, wykorzystuje rośliny i zwierzęta w biotechnologii, bioindykacji środowiska;
BL_2A_U13interpretuje zagrożenia spowodowanych działalnością człowieka (przemysłem, urbanizacją, rolnictwem); wykorzystuje wiedzę ekologiczną w ocenie stanu środowiska;
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaP2A_U01stosuje zaawansowane techniki i narzędzia badawcze w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów
P2A_U02biegle wykorzystuje literaturę naukową z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów, w języku polskim; czyta ze zrozumieniem skomplikowane teksty naukowe w języku angielskim
P2A_U03wykazuje umiejętność krytycznej analizy i selekcji informacji, zwłaszcza ze źródeł elektronicznych
P2A_U06zbiera i interpretuje dane empiryczne oraz na tej podstawie formułuje odpowiednie wnioski
Cel przedmiotuC-4Nabycie umiejętności stosowania metod inwentaryzacji i waloryzacji elementów krajobrazowych w procesie planistycznym.
C-2Poznanie czynników abiotycznych, biotycznych i antropogenicznych warunkujących rozwój i funkcjonowanie różnych typów krajobrazu.
Treści programoweT-A-3Powiązania ekologiczne w krajobrazie chronionym. Procesy ekologiczne, obieg wody i pierwiastków.
T-A-5Budowa modelu funkcjonalnego fragmentu krajobrazu.
T-A-4Szata roślinna w krajobrazie i jej rola indykacyjna.
T-A-6Waloryzacja przyrodnicza elementów składowych krajobrazu.
Metody nauczaniaM-1wykład informacyjny
M-2metoda projektów
M-3ćwiczenia przedmiotowe
Sposób ocenyS-2Ocena podsumowująca: Ocena wykonania zadań projektowych
S-3Ocena formująca: Bieżąca ocena realizacji zadań zespołowych
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Umie ogólnie ocenić stopień przekształcenia wszystkich typów krajobrazów, nie potrafi szczegółowo ich scharakteryzować, nie potrafi podać przykładów parametrów fizyko-chemicznych i biologicznych.
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaBL_2A_BLR-S-O5.2_U02Potrafi syntetyzować i interpretować dane przyrodnicze stanowiące podstawę decyzji planistycznych.
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówBL_2A_U10posiada umiejętności prowadzenia monitoringu środowiskowego, opisuje zależności między organizmami a środowiskiem, rozumie zróżnicowanie, występowania oraz wpływ mikroorganizmów na zwierzęta, ludzi i rośliny, rozumienia zasady funkcjonowania żywych organizmów na poszczególnych poziomach ich organizacji, ocenia zjawiska zachodzące w środowisku;
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaP2A_U01stosuje zaawansowane techniki i narzędzia badawcze w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów
P2A_U02biegle wykorzystuje literaturę naukową z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów, w języku polskim; czyta ze zrozumieniem skomplikowane teksty naukowe w języku angielskim
P2A_U03wykazuje umiejętność krytycznej analizy i selekcji informacji, zwłaszcza ze źródeł elektronicznych
P2A_U04planuje i wykonuje zadania badawcze lub ekspertyzy pod kierunkiem opiekuna naukowego
P2A_U06zbiera i interpretuje dane empiryczne oraz na tej podstawie formułuje odpowiednie wnioski
Cel przedmiotuC-4Nabycie umiejętności stosowania metod inwentaryzacji i waloryzacji elementów krajobrazowych w procesie planistycznym.
Treści programoweT-W-4Metody inwentaryzacji elementów składowych krajobrazu, analiza powiązań pomiędzy jednostkami składowymi - ektopami.
T-W-10Krajobraz w planowaniu przestrzennym. Oporacowania ekofizjograficzne.
T-A-2Analiza czynników fizjograficznych: budowa geologiczna, geomorfologia, hydrologia, użytkowanie terenu.
T-A-1Wyznaczenie celów i zakresu studiów krajobrazowych. Przegląd materiałów źródłowych.
T-A-5Budowa modelu funkcjonalnego fragmentu krajobrazu.
T-L-1Opracowanie koncepcji programowej ochrony i zagospodarowania wybranego fragmentu krajobrazu.
T-L-2Ocena ekologicznych skutków realizacji zamierzeń projektowych.
Metody nauczaniaM-1wykład informacyjny
M-3ćwiczenia przedmiotowe
Sposób ocenyS-2Ocena podsumowująca: Ocena wykonania zadań projektowych
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Potrafi zestawić dane przyrodnicze, nie potrafi ich zinterpretować , nie potrafi wyciągnąć prawidłowych wniosków
3,5
4,0
4,5
5,0
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaBL_2A_BLR-S-O5.2_K01Potrafi współpracować w zespole nad opracowaniem wybranego zagadnienia zgodnie z otrzymanymi wytycznymi
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówBL_2A_K05wykazuje zdyscyplinowanie w pracy indywidualnej oraz aktywnie uczestniczy w pracy grupowej; samodzielnie i kreatywnie potrafi planować, organizować i realizować działania własne oraz zespołowe
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaP2A_K01rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie, potrafi inspirować i organizować proces uczenia się innych osób
P2A_K02potrafi współdziałać i pracować w grupie, przyjmując w niej różne role
P2A_K03potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania
P2A_K08potrafi myśleć i działać w sposób przedsiębiorczy
Cel przedmiotuC-4Nabycie umiejętności stosowania metod inwentaryzacji i waloryzacji elementów krajobrazowych w procesie planistycznym.
Metody nauczaniaM-2metoda projektów
Sposób ocenyS-3Ocena formująca: Bieżąca ocena realizacji zadań zespołowych
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0
3,0Potrafi współpracować w grupie nad rozwiązaniem wskazanego problemu
3,5
4,0
4,5
5,0