Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Wydział Biotechnologii i Hodowli Zwierząt - Biologia (N2)
specjalność: Biologia wód

Sylabus przedmiotu Ekofizjologia roślin:

Informacje podstawowe

Kierunek studiów Biologia
Forma studiów studia niestacjonarne Poziom drugiego stopnia
Tytuł zawodowy absolwenta magister
Obszary studiów nauk przyrodniczych
Profil ogólnoakademicki
Moduł
Przedmiot Ekofizjologia roślin
Specjalność Biologia roślin
Jednostka prowadząca Katedra Bioinżynierii
Nauczyciel odpowiedzialny Jacek Wróbel <Jacek.Wrobel@zut.edu.pl>
Inni nauczyciele Katarzyna Malinowska <Katarzyna.Malinowska@zut.edu.pl>, Małgorzata Mikiciuk <Malgorzata.Mikiciuk@zut.edu.pl>
ECTS (planowane) 2,0 ECTS (formy) 2,0
Forma zaliczenia zaliczenie Język polski
Blok obieralny 4 Grupa obieralna 1

Formy dydaktyczne

Forma dydaktycznaKODSemestrGodzinyECTSWagaZaliczenie
ćwiczenia audytoryjneA2 5 1,00,41zaliczenie
wykładyW2 5 1,00,59zaliczenie

Wymagania wstępne

KODWymaganie wstępne
W-1Znajomość podstawowych zagadnień z zakresu fizjologii, ekologii i biochemii roślin.

Cele przedmiotu

KODCel modułu/przedmiotu
C-1Poznanie i ocena reakcji fizjologicznej roślin i mechanizmów obronnych w warunkach oddziaływania abiotycznych czyyników stresowych
C-2Poznanie metod oceny produktywności roślin i zbiorowisk roślinnych

Treści programowe z podziałem na formy zajęć

KODTreść programowaGodziny
ćwiczenia audytoryjne
T-A-1Fizjologiczne podstawy produktywności roślin2
T-A-2Wpływ stresu oksydacyjnego, świetlnego, termicznego i solnego na reakcje fizjologiczne roślin3
5
wykłady
T-W-1Reakcje roślin na abiotyczne czynniki stresowe. Mechanizmy odpornościowe roślin.1
T-W-2Wpływ allelozwiązków na reakcje fizjologiczne roślin1
T-W-3Strategie przetrwania roślin w skrajnych warunkach środowiskowych1
T-W-4Rośliny transgeniczne i ich wpływ na środowisko1
T-W-5Rola hormonów roślinnych i białek anystresowych w reakcjach obronnych roślin1
5

Obciążenie pracą studenta - formy aktywności

KODForma aktywnościGodziny
ćwiczenia audytoryjne
A-A-1uczestnictwo w zajęciach5
A-A-2przygotowanie do ćwiczeń audytoryjnych5
A-A-3przygotowanie prezentacji multimedialnej na wybrany temat5
15
wykłady
A-W-1uczestnictwo w zajęciach5
A-W-2Przygotowanie do pisemnego zaliczenia12
A-W-3Pisemne zaliczenie2
A-W-4Udział w konsultacjach6
A-W-5Studiowanie piśmiennictwa5
30

Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne

KODMetoda nauczania / narzędzie dydaktyczne
M-1wykład informacyjny
M-2ćwiczenia przedmiotowe
M-3Wykład konwersatoryjny
M-4Film

Sposoby oceny

KODSposób oceny
S-1Ocena formująca: przygotowanie prezentacji multimedialnej na wybrany temat
S-2Ocena formująca: Rozwiązywanie zadań otwartych związanych z tematyką ćwiczeń audytoryjnych
S-3Ocena podsumowująca: Rozwiązywanie zadań zamkniętych związanych z tematyką wykładów

Zamierzone efekty kształcenia - wiedza

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
BL_2A_BLR-S-O3.1_W01
Rozpoznają i opisują reakcje roślin na abiotyczne czynniki stresowe
BL_2A_W10, BL_2A_W01P2A_W01, P2A_W02, P2A_W03, P2A_W04, P2A_W05, P2A_W06C-1T-W-1, T-W-2, T-W-5, T-W-4, T-W-3, T-A-2M-3, M-2, M-4, M-1S-3, S-1
BL_2A_BLR-S-O3.1_W02
wymieniają i definiują fizjologiczne wskaźniki produktywności roślin
BL_2A_W05P2A_W01, P2A_W03, P2A_W06C-2T-A-1M-2S-2

Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
BL_2A_BLR-S-O3.1_U01
oceniają zagrożenia dla roślin wynikające z degradacji warunków abiotycznych środowiska
BL_2A_U10, BL_2A_U14P2A_U01, P2A_U02, P2A_U03, P2A_U04, P2A_U06C-1T-W-1, T-A-2M-2, M-1S-3, S-1

Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne

Zamierzone efekty kształceniaOdniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówOdniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaCel przedmiotuTreści programoweMetody nauczaniaSposób oceny
BL_2A_BLR-S-O3.1_K01
Świadomy znaczenia zagrożeń i konsekwencji dla środowiska z tytułu antropogenicznej działalności człowieka
BL_2A_K07P2A_K03, P2A_K04, P2A_K06C-1T-W-1, T-W-3, T-A-2M-2, M-1S-1

Kryterium oceny - wiedza

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
BL_2A_BLR-S-O3.1_W01
Rozpoznają i opisują reakcje roślin na abiotyczne czynniki stresowe
2,0Student nie umie rozpoznać i opisać podstawowych reakcji roślin na wybrane abiotyczne czynniki stresowe
3,0Student rozpoznaje i opisuje podstawowe reakcje roślin na niekrtóre abiotyczne czynniki stresowe
3,5Student rozpoznaje i opisuje reakcje roślin na abiotyczne czynniki stresowe objęte tematyką zajęć
4,0Student rozpoznaje i opisuje dość dokłądnie reakcje roślin na abiotyczne czynniki stresowe, zna też mechanizmy obronne roślin
4,5Student sprawnie rozpoznaje oraz opisuje i wyjaśnia reakcje roślin na abiotyczne czynniki stresowe, dodatkowo zna mechanizmy obronne roślin przeciwdziałąjące stresom
5,0Student sprawnie rozpoznaje, dokładnie opisuje i wyjaśnia reakcje roślin na abiotyczne czynniki stresowe, dodatkowo zna mechanizmy obronne roślin przeciwdziałąjące stresom
BL_2A_BLR-S-O3.1_W02
wymieniają i definiują fizjologiczne wskaźniki produktywności roślin
2,0student nie zna i nie definiuje podstawowych wskaźników produktywności roślin
3,0student wymienia i definiuje podstawowe wskaźniki produktywności roślin
3,5student zna i definiuje podstawowe wskaźniki produktywności roślin, zna ich zastosowanie
4,0student zna i definiuje wskaźniki produktywności roślin, zna ich zastosowanie oraz potrafi umiejętnie dobrać wskaźniki
4,5student wymienia, definiuje, dobiera wskaźniki produktywności roślin, zna ich zastosowanie i znaczenie
5,0student wymienia, definiuje i umiejętnie dobiera wskaźniki produktywności roślin, potrafi je zinterpretować i podać ich znaczenie

Kryterium oceny - umiejętności

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
BL_2A_BLR-S-O3.1_U01
oceniają zagrożenia dla roślin wynikające z degradacji warunków abiotycznych środowiska
2,0student nie umie ocenić zagrożeń dla roślin wynikających z degradacji środowiska czynnikami abiotycznymi
3,0student umie ocenić główne zagrożenia dla roślin wynikające z degradacji środowiska podstawowymi czynnikami abiotycznymi
3,5student umie ocenić większość zagrożeń dla roślin wynikających z degradacji środowiska czynnikami abiotycznymi, potrafi wyjaśnić ich powiązania
4,0student ocenia i wyjaśnia zagrożenia dla roślin wynikające z degradacji środowiska czynnikami abiotycznymi, potrafi wyjaśnić ich powiązania
4,5student sprawnie ocenia, wyjaśnia i interpretuje zagrożenia dla roślin wynikające z degradacji środowiska czynnikami abiotycznymi, potrafi przewidzieć zagrożenia wynikające ze wsppółdziałania czynników stresowych
5,0student sprawnie ocenia, wyjaśnia i interpretuje zagrożenia dla roślin wynikające z degradacji środowiska czynnikami abiotycznymi, potrafi przewidzieć zagrożenia wynikające ze wsppółdziałania czynników stresowych i jak przeciwdziałać zagrożeniom

Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne

Efekt kształceniaOcenaKryterium oceny
BL_2A_BLR-S-O3.1_K01
Świadomy znaczenia zagrożeń i konsekwencji dla środowiska z tytułu antropogenicznej działalności człowieka
2,0nie potrafi wymienić zagrożeń i konsekwencji dla naszego środowiska wynikających z antropogenicznej działalności człowieka, nie ma świadomości tych zagrożeń
3,0potrafi wymienić podstawowe zagrożenia i konsekwencje dla środowiska wynikające z antropogenicznej działalności człowieka i ma świadomość tych zagrożeń
3,5potrafi wymienić i wyjaśnić podstawowe zagrożenia i konsekwencje dla środowiska wynikające z antropogenicznej działalności człowieka i ma świadomość tych zagrożeń
4,0wymienia, wyjaśnia i zna zagrożenia oraz konsekwence działalności człowieka. Jest świadomy tych zagrożeń i potrafi o nich dykutować
4,5wymienia, wyjaśnia i zna zagrożenia oraz konsekwence działalności człowieka. Jest świadomy tych zagrożeń i potrafi o nich dykutować i przedstawiać własne koncepcje
5,0wymienia, wyjaśnia i zna zagrożenia oraz konsekwence działalności człowieka. Jest świadomy tych zagrożeń i potrafi o nich dykutować, przedstawiać własne koncepcje i ich bronić

Literatura podstawowa

  1. Starck Z. Chołuj D. Niemyska B., Fizjologiczna reakcja roślin na niekorzystne czynniki środowiska, Wyd. SGGW, Warszawa, 1995
  2. Kreeb K., Ekofizjologia roślin, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa, 1979
  3. Kopcewicz J. Lewak S., Fizjologia roślin, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa, 2003

Literatura dodatkowa

  1. Harborne J.B., Ekologia biochemiczna, PWN, Warszawa, 1997
  2. Wójcik-Wojtkowiak D., Allelopatia, Wyd. AR, Poznań, 1998

Treści programowe - ćwiczenia audytoryjne

KODTreść programowaGodziny
T-A-1Fizjologiczne podstawy produktywności roślin2
T-A-2Wpływ stresu oksydacyjnego, świetlnego, termicznego i solnego na reakcje fizjologiczne roślin3
5

Treści programowe - wykłady

KODTreść programowaGodziny
T-W-1Reakcje roślin na abiotyczne czynniki stresowe. Mechanizmy odpornościowe roślin.1
T-W-2Wpływ allelozwiązków na reakcje fizjologiczne roślin1
T-W-3Strategie przetrwania roślin w skrajnych warunkach środowiskowych1
T-W-4Rośliny transgeniczne i ich wpływ na środowisko1
T-W-5Rola hormonów roślinnych i białek anystresowych w reakcjach obronnych roślin1
5

Formy aktywności - ćwiczenia audytoryjne

KODForma aktywnościGodziny
A-A-1uczestnictwo w zajęciach5
A-A-2przygotowanie do ćwiczeń audytoryjnych5
A-A-3przygotowanie prezentacji multimedialnej na wybrany temat5
15
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta

Formy aktywności - wykłady

KODForma aktywnościGodziny
A-W-1uczestnictwo w zajęciach5
A-W-2Przygotowanie do pisemnego zaliczenia12
A-W-3Pisemne zaliczenie2
A-W-4Udział w konsultacjach6
A-W-5Studiowanie piśmiennictwa5
30
(*) 1 punkt ECTS, odpowiada około 30 godzinom aktywności studenta
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaBL_2A_BLR-S-O3.1_W01Rozpoznają i opisują reakcje roślin na abiotyczne czynniki stresowe
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówBL_2A_W10ma pogłębioną wiedzę na temat kompleksowych powiązań pomiędzy środowiskiem przyrodniczym a budową i czynnościami życiowymi organizmów żywych oraz z zakresu adaptacji tych organizmów do różnych środowisk
BL_2A_W01ma pogłębioną wiedzę o biologii, systematyce, funkcjonowaniu i rozmieszczeniu oraz ewolucji organizmów żywych oraz zna ich predyspozycje ekologiczne
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaP2A_W01rozumie złożone zjawiska i procesy przyrodnicze
P2A_W02konsekwentnie stosuje i upowszechnia zasadę ścisłego, opartego na danych empirycznych, interpretowania zjawisk i procesów przyrodniczych w pracy badawczej i działaniach praktycznych
P2A_W03ma pogłębioną wiedzę z zakresu tych nauk ścisłych, z którymi związany jest studiowany kierunek studiów (w szczególności biofizyka, biochemia, biomatematyka, geochemia, biogeochemia, geofizyka)
P2A_W04ma pogłębioną wiedzę z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów umożliwiającą dostrzeganie związków i zależności w przyrodzie
P2A_W05ma wiedzę w zakresie aktualnie dyskutowanych w literaturze kierunkowej problemów z wybranej dziedziny nauki i dyscypliny naukowej
P2A_W06ma wiedzę w zakresie statystyki na poziomie prognozowania (modelowania) przebiegu zjawisk i procesów przyrodniczych oraz ma znajomość specjalistycznych narzędzi informatycznych
Cel przedmiotuC-1Poznanie i ocena reakcji fizjologicznej roślin i mechanizmów obronnych w warunkach oddziaływania abiotycznych czyyników stresowych
Treści programoweT-W-1Reakcje roślin na abiotyczne czynniki stresowe. Mechanizmy odpornościowe roślin.
T-W-2Wpływ allelozwiązków na reakcje fizjologiczne roślin
T-W-5Rola hormonów roślinnych i białek anystresowych w reakcjach obronnych roślin
T-W-4Rośliny transgeniczne i ich wpływ na środowisko
T-W-3Strategie przetrwania roślin w skrajnych warunkach środowiskowych
T-A-2Wpływ stresu oksydacyjnego, świetlnego, termicznego i solnego na reakcje fizjologiczne roślin
Metody nauczaniaM-3Wykład konwersatoryjny
M-2ćwiczenia przedmiotowe
M-4Film
M-1wykład informacyjny
Sposób ocenyS-3Ocena podsumowująca: Rozwiązywanie zadań zamkniętych związanych z tematyką wykładów
S-1Ocena formująca: przygotowanie prezentacji multimedialnej na wybrany temat
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0Student nie umie rozpoznać i opisać podstawowych reakcji roślin na wybrane abiotyczne czynniki stresowe
3,0Student rozpoznaje i opisuje podstawowe reakcje roślin na niekrtóre abiotyczne czynniki stresowe
3,5Student rozpoznaje i opisuje reakcje roślin na abiotyczne czynniki stresowe objęte tematyką zajęć
4,0Student rozpoznaje i opisuje dość dokłądnie reakcje roślin na abiotyczne czynniki stresowe, zna też mechanizmy obronne roślin
4,5Student sprawnie rozpoznaje oraz opisuje i wyjaśnia reakcje roślin na abiotyczne czynniki stresowe, dodatkowo zna mechanizmy obronne roślin przeciwdziałąjące stresom
5,0Student sprawnie rozpoznaje, dokładnie opisuje i wyjaśnia reakcje roślin na abiotyczne czynniki stresowe, dodatkowo zna mechanizmy obronne roślin przeciwdziałąjące stresom
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaBL_2A_BLR-S-O3.1_W02wymieniają i definiują fizjologiczne wskaźniki produktywności roślin
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówBL_2A_W05posiada zaawansowaną wiedzę na temat możliwości wykorzystania metod obliczeniowych i informatycznych do modelowania zjawisk i procesów zachodzących na wszystkich poziomach hierarchicznej organizacji biologicznej
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaP2A_W01rozumie złożone zjawiska i procesy przyrodnicze
P2A_W03ma pogłębioną wiedzę z zakresu tych nauk ścisłych, z którymi związany jest studiowany kierunek studiów (w szczególności biofizyka, biochemia, biomatematyka, geochemia, biogeochemia, geofizyka)
P2A_W06ma wiedzę w zakresie statystyki na poziomie prognozowania (modelowania) przebiegu zjawisk i procesów przyrodniczych oraz ma znajomość specjalistycznych narzędzi informatycznych
Cel przedmiotuC-2Poznanie metod oceny produktywności roślin i zbiorowisk roślinnych
Treści programoweT-A-1Fizjologiczne podstawy produktywności roślin
Metody nauczaniaM-2ćwiczenia przedmiotowe
Sposób ocenyS-2Ocena formująca: Rozwiązywanie zadań otwartych związanych z tematyką ćwiczeń audytoryjnych
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0student nie zna i nie definiuje podstawowych wskaźników produktywności roślin
3,0student wymienia i definiuje podstawowe wskaźniki produktywności roślin
3,5student zna i definiuje podstawowe wskaźniki produktywności roślin, zna ich zastosowanie
4,0student zna i definiuje wskaźniki produktywności roślin, zna ich zastosowanie oraz potrafi umiejętnie dobrać wskaźniki
4,5student wymienia, definiuje, dobiera wskaźniki produktywności roślin, zna ich zastosowanie i znaczenie
5,0student wymienia, definiuje i umiejętnie dobiera wskaźniki produktywności roślin, potrafi je zinterpretować i podać ich znaczenie
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaBL_2A_BLR-S-O3.1_U01oceniają zagrożenia dla roślin wynikające z degradacji warunków abiotycznych środowiska
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówBL_2A_U10posiada umiejętności prowadzenia monitoringu środowiskowego, opisuje zależności między organizmami a środowiskiem, rozumie zróżnicowanie, występowania oraz wpływ mikroorganizmów na zwierzęta, ludzi i rośliny, rozumienia zasady funkcjonowania żywych organizmów na poszczególnych poziomach ich organizacji, ocenia zjawiska zachodzące w środowisku;
BL_2A_U14potrafi na podstawie zaawansowanej wiedzy określać przynależność taksonomiczną organizmów, wykorzystuje wiedzę z zakresu fizjologii, morfologii organizmów żywych;
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaP2A_U01stosuje zaawansowane techniki i narzędzia badawcze w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów
P2A_U02biegle wykorzystuje literaturę naukową z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów, w języku polskim; czyta ze zrozumieniem skomplikowane teksty naukowe w języku angielskim
P2A_U03wykazuje umiejętność krytycznej analizy i selekcji informacji, zwłaszcza ze źródeł elektronicznych
P2A_U04planuje i wykonuje zadania badawcze lub ekspertyzy pod kierunkiem opiekuna naukowego
P2A_U06zbiera i interpretuje dane empiryczne oraz na tej podstawie formułuje odpowiednie wnioski
Cel przedmiotuC-1Poznanie i ocena reakcji fizjologicznej roślin i mechanizmów obronnych w warunkach oddziaływania abiotycznych czyyników stresowych
Treści programoweT-W-1Reakcje roślin na abiotyczne czynniki stresowe. Mechanizmy odpornościowe roślin.
T-A-2Wpływ stresu oksydacyjnego, świetlnego, termicznego i solnego na reakcje fizjologiczne roślin
Metody nauczaniaM-2ćwiczenia przedmiotowe
M-1wykład informacyjny
Sposób ocenyS-3Ocena podsumowująca: Rozwiązywanie zadań zamkniętych związanych z tematyką wykładów
S-1Ocena formująca: przygotowanie prezentacji multimedialnej na wybrany temat
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0student nie umie ocenić zagrożeń dla roślin wynikających z degradacji środowiska czynnikami abiotycznymi
3,0student umie ocenić główne zagrożenia dla roślin wynikające z degradacji środowiska podstawowymi czynnikami abiotycznymi
3,5student umie ocenić większość zagrożeń dla roślin wynikających z degradacji środowiska czynnikami abiotycznymi, potrafi wyjaśnić ich powiązania
4,0student ocenia i wyjaśnia zagrożenia dla roślin wynikające z degradacji środowiska czynnikami abiotycznymi, potrafi wyjaśnić ich powiązania
4,5student sprawnie ocenia, wyjaśnia i interpretuje zagrożenia dla roślin wynikające z degradacji środowiska czynnikami abiotycznymi, potrafi przewidzieć zagrożenia wynikające ze wsppółdziałania czynników stresowych
5,0student sprawnie ocenia, wyjaśnia i interpretuje zagrożenia dla roślin wynikające z degradacji środowiska czynnikami abiotycznymi, potrafi przewidzieć zagrożenia wynikające ze wsppółdziałania czynników stresowych i jak przeciwdziałać zagrożeniom
PoleKODZnaczenie kodu
Zamierzone efekty kształceniaBL_2A_BLR-S-O3.1_K01Świadomy znaczenia zagrożeń i konsekwencji dla środowiska z tytułu antropogenicznej działalności człowieka
Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiówBL_2A_K07ma świadomość odpowiedzialności za kształtowanie i stan środowiska naturalnego oraz zdrowie człowieka wynikające z działalności własnej i innych ludzi
Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształceniaP2A_K03potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania
P2A_K04prawidłowo identyfikuje i rozstrzyga dylematy związane z wykonywaniem zawodu
P2A_K06wykazuje odpowiedzialność za ocenę zagrożeń wynikających ze stosowanych technik badawczych i tworzenie warunków bezpiecznej pracy
Cel przedmiotuC-1Poznanie i ocena reakcji fizjologicznej roślin i mechanizmów obronnych w warunkach oddziaływania abiotycznych czyyników stresowych
Treści programoweT-W-1Reakcje roślin na abiotyczne czynniki stresowe. Mechanizmy odpornościowe roślin.
T-W-3Strategie przetrwania roślin w skrajnych warunkach środowiskowych
T-A-2Wpływ stresu oksydacyjnego, świetlnego, termicznego i solnego na reakcje fizjologiczne roślin
Metody nauczaniaM-2ćwiczenia przedmiotowe
M-1wykład informacyjny
Sposób ocenyS-1Ocena formująca: przygotowanie prezentacji multimedialnej na wybrany temat
Kryteria ocenyOcenaKryterium oceny
2,0nie potrafi wymienić zagrożeń i konsekwencji dla naszego środowiska wynikających z antropogenicznej działalności człowieka, nie ma świadomości tych zagrożeń
3,0potrafi wymienić podstawowe zagrożenia i konsekwencje dla środowiska wynikające z antropogenicznej działalności człowieka i ma świadomość tych zagrożeń
3,5potrafi wymienić i wyjaśnić podstawowe zagrożenia i konsekwencje dla środowiska wynikające z antropogenicznej działalności człowieka i ma świadomość tych zagrożeń
4,0wymienia, wyjaśnia i zna zagrożenia oraz konsekwence działalności człowieka. Jest świadomy tych zagrożeń i potrafi o nich dykutować
4,5wymienia, wyjaśnia i zna zagrożenia oraz konsekwence działalności człowieka. Jest świadomy tych zagrożeń i potrafi o nich dykutować i przedstawiać własne koncepcje
5,0wymienia, wyjaśnia i zna zagrożenia oraz konsekwence działalności człowieka. Jest świadomy tych zagrożeń i potrafi o nich dykutować, przedstawiać własne koncepcje i ich bronić