Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa - Ochrona środowiska (S1)
Sylabus przedmiotu Meteorologia i klimatologia:
Informacje podstawowe
| Kierunek studiów | Ochrona środowiska | ||
|---|---|---|---|
| Forma studiów | studia stacjonarne | Poziom | pierwszego stopnia |
| Tytuł zawodowy absolwenta | inżynier | ||
| Obszary studiów | nauk rolniczych, leśnych i weterynaryjnych, studiów inżynierskich | ||
| Profil | ogólnoakademicki | ||
| Moduł | — | ||
| Przedmiot | Meteorologia i klimatologia | ||
| Specjalność | przedmiot wspólny | ||
| Jednostka prowadząca | Zakład Meteorologii, Botaniki i Kształtowania Terenów Zieleni | ||
| Nauczyciel odpowiedzialny | Małgorzata Czarnecka <Malgorzata.Czarnecka@zut.edu.pl> | ||
| Inni nauczyciele | Jadwiga Nidzgorska-Lencewicz <Jadwiga.Nidzgorska-Lencewicz@zut.edu.pl> | ||
| ECTS (planowane) | 4,0 | ECTS (formy) | 4,0 |
| Forma zaliczenia | zaliczenie | Język | polski |
| Blok obieralny | — | Grupa obieralna | — |
Formy dydaktyczne
Wymagania wstępne
| KOD | Wymaganie wstępne |
|---|---|
| W-1 | Student posiada podstawowe wiadomości z geografii fizycznej, chemii oraz fizyki, zwłaszcza termodynamiki. |
Cele przedmiotu
| KOD | Cel modułu/przedmiotu |
|---|---|
| C-1 | Nabycie umiejętności opisu i interpretacji zjawisk i procesów meteorologicznych oraz mechanizmów klimatotwórczych w powiązaniu ze stanem środowiska przyrodniczego. |
| C-2 | Rozpoznawanie stanów atmosfery i typów pogody oraz oceny ich wpływu na środowisko geograficzne |
| C-3 | Posługiwanie się podstawowymi technikami pomiarów i obserwacji meteorologicznych oraz standardowymi metodami ich opracowania i zastosowania. |
Treści programowe z podziałem na formy zajęć
| KOD | Treść programowa | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| T-A-1 | Organizacja sieci meteorologicznej oraz podsystemu monitoringu jakości powietrza. Zasady prowadzenia pomiarów instrumentalnych i obserwacji wizualnych, reprezentatywność wyników | 2 |
| T-A-2 | Przyrządy, metodyka pomiarów oraz podstawowe (statystyczne i graficzne) sposoby opracowania, przedstawiania oraz interpretacji czasowej zmienności głównych elementów i zjawisk meteorologicznych: temperatury powietrza, wilgotności powietrza, zachmurzenia, opadów atmosferycznych, ciśnienia atmosferycznego oraz kierunku i prędkości wiatru. | 9 |
| T-A-3 | Charakterystyka warunków pogodowych w układach barycznych. Zasady sporządzania, analiza i interpretacja map synoptycznych. | 4 |
| T-A-4 | Zasady kreślenia, analiza treści i praktyczne wykorzystanie map klimatycznych. | 3 |
| T-A-5 | Źródła i praktyczne wykorzystanie informacji o środowisku atmosferycznym | 2 |
| 20 | ||
| wykłady | ||
| T-W-1 | Skład i pionowa budowa atmosfery. Bilans promieniowania Słonca, Ziemii i atmosfery i jego zmiany w różnych regionach kraju. | 2 |
| T-W-2 | Bilans cieplny powierzchni czynnej. Temperatura powietrza i gleby. | 2 |
| T-W-3 | Warunki, procesy i produkty kondensacji pary wodnej. Klimatyczny bilans wodny. | 4 |
| T-W-4 | Procesy adiabatyczne i stany równowagi w atmosferze. | 2 |
| T-W-5 | Zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego i ich wpływ na bilans promieniowania, bilans cieplny i wilgotnosciowy. | 2 |
| T-W-6 | Globalne, regionalne i lokalne skutki zanieczyszczenia atmosfery- efekt cieplarniany, zubożenie warstwy ozonowej, kwaśne deszcze, zjawiska smogu | 3 |
| T-W-7 | Ogólna cyrkulacja atmosferyczna i powstawanie układów barycznych | 3 |
| T-W-8 | Geograficznem radiacyjne i cyrkulacyjne czynniki klimatu. Procesy klimatotwórcze | 2 |
| T-W-9 | Strefy klimatyczne i klasyfikacje klimatów. Charakterystyczne cechy klimatu Polski. Typy pogody w Polsce. | 2 |
| T-W-10 | Obserwowane i przewidywane zmiany klimatu w skalach: globalnej, regionalnej i lokalnej | 4 |
| T-W-11 | Ekstremalne i niekorzystne elementy i zjawiska meteorologiczne | 2 |
| T-W-12 | Charakterystyczne cechy topoklimatu obszar.w miejskich i przemysłowych | 2 |
| 30 | ||
Obciążenie pracą studenta - formy aktywności
| KOD | Forma aktywności | Godziny |
|---|---|---|
| ćwiczenia audytoryjne | ||
| A-A-1 | Uczestnictwo w zajęciach | 20 |
| A-A-2 | Opracowanie i interpretacja czasowej zmienności głównych elementów meteorologicznych na podstawie indywidualnych zestawów danych źródłowych | 20 |
| A-A-3 | Przygotowanie do zadań realizowanych na ćwiczeniach | 5 |
| A-A-4 | Przygotowanie do sprawdzianów | 10 |
| A-A-5 | Udział w konsultacjach | 5 |
| 60 | ||
| wykłady | ||
| A-W-1 | uczestnictwo w wykładach | 30 |
| A-W-2 | studiowanie literatury | 15 |
| A-W-3 | przygotowanie do zaliczenia | 15 |
| 60 | ||
Metody nauczania / narzędzia dydaktyczne
| KOD | Metoda nauczania / narzędzie dydaktyczne |
|---|---|
| M-1 | Wykłady informacyjne z wykorzystaniem środków audiowizualnych i multimedialnych, z elementami metod eksponujacych ( film) i aktywizującej ( dyskusja dydaktyczna) |
| M-2 | Ćwiczenia: metody poglądowe i praktyczne, związane z pokazem podstawowych przyrządów meteorologicznych i demonstracją zasad wykonywania pomiarów. |
| M-3 | Ćwiczenia: metody eksponujace z użyciem komputera i programowe z wykorzystaniem internetu - analiza map synoptycznych i prognoz pogody. |
| M-4 | Ćwiczenia : metody praktyczne - realizacja indywidualnych zadań, złożonych z części graficznej i opisowej ( komentarz) |
Sposoby oceny
| KOD | Sposób oceny |
|---|---|
| S-1 | Ocena formująca: Ocena indywidualnych zadań praktycznych |
| S-2 | Ocena formująca: Zaliczenie trzech pisemnych sprawdzianów. |
| S-3 | Ocena podsumowująca: Pisemne zaliczenie treści przedmiotu w postaci tradycyjnej ( odpowiedzi na pytania problemowe); zaliczenie w trybie poprawkowym - test sprawdzający z zadaniami zamkniętymi i otwartymi. |
Zamierzone efekty kształcenia - wiedza
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| OS_1A_C02_W01 Student nazywa i charakteryzuje elementy i zjawiska atmosferyczne. Identyfikuje czynniki oraz procesy atmosferyczne kształtujące określone stany pogody i typy klimatu w skali globalnej i regionalnej oraz wymienia przyczyny i skutki zmian klimatu. | OS_1A_W05, OS_1A_W03 | R1A_W01, R1A_W03 | InzA_W01 | C-1, C-2 | T-W-1, T-W-2, T-W-3, T-W-4, T-W-5, T-W-6, T-W-7, T-W-8, T-W-9, T-W-10, T-W-11, T-W-12 | M-1, M-2 | S-3, S-2 |
Zamierzone efekty kształcenia - umiejętności
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| OS_1A_C02_U01 Student posiada umiejetność doboru, opracowywania i metod przedstawiania w postaci graficznej podstawowych charakterystych elementów i zjawisk atmosferycznych oraz ich interpretacji przy ocenie czasowej i przestrzennej zmienności pogody i klimatu i zwiazanych z nimi zagrożeń dla środowiska | OS_1A_U01 | R1A_U01, R1A_U02 | InzA_U02 | C-3 | T-A-1, T-A-2, T-A-3 | M-2 | S-1 |
Zamierzone efekty kształcenia - inne kompetencje społeczne i personalne
| Zamierzone efekty kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów | Odniesienie do efektów zdefiniowanych dla obszaru kształcenia | Odniesienie do efektów kształcenia prowadzących do uzyskania tytułu zawodowego inżyniera | Cel przedmiotu | Treści programowe | Metody nauczania | Sposób oceny |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| OS_1A_C02_K01 Ma świadomość ciągłego rozwoju metod opisu zmienności środowiska atmosferycznego, umożliwiających poprawę sprawdzalności prognoz pogody i klimatu dla potrzeb ochrony środowiska i wynikajacą z tego potrzebę podnoszenia swoich kwalifikacji | OS_1A_K01 | R1A_K01, R1A_K04, R1A_K06, R1A_K07 | — | C-1 | T-A-5 | M-4 | S-1 |
Kryterium oceny - wiedza
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| OS_1A_C02_W01 Student nazywa i charakteryzuje elementy i zjawiska atmosferyczne. Identyfikuje czynniki oraz procesy atmosferyczne kształtujące określone stany pogody i typy klimatu w skali globalnej i regionalnej oraz wymienia przyczyny i skutki zmian klimatu. | 2,0 | Student nie zna elementów i zjawisk atmosferycznych. Nie rozróżnia pojęć: pogoda i klimat |
| 3,0 | Student nazywa elementy i zjawiska atmosferyczne, ale nie potrafi ich scharakteryzować. Tłumaczy różnice pomiedzy pogodą i klimatem. | |
| 3,5 | Student nazywa i charakteryzuje poszczególne elementy i zjawisk a atmosferyczne i ich zmienność dobową i sezonową, ale nie zna ich rozkładów przestrzennych. Wskazuje czynniki i elementów kształtujące główne typy pogody, ale zna tylko niektóre czynniki klimatotwórcze | |
| 4,0 | Student nazywa i wyczerpująco charakteryzuje elementy i zjawiska atmosferyczne, w tym ich zmienność czasową i przestrzenną. Identyfikuje główne czynniki i elementy kształtujące różne typy pogody, zna czynniki klimatotwórcze i główne strefy klimatyczne. | |
| 4,5 | Student nazywa i wyczerpująco charakteryzuje elementy i zjawiska atmosferyczne, w tym ich zmienność czasową i przestrzenną. Identyfikuje główne czynniki i elementy kształtujące różne typy pogody. Zna wszystkie czynniki klimatotwórcze i główne strefy klimatyczne oraz wymienia cechy klimatów w różnych skalach przestrznnych. | |
| 5,0 | Student nazywa i wyczerpująco charakteryzuje elementy i zjawiska atmosferyczne, w tym ich zmienność czasową i przestrzenną. Identyfikuje główne czynniki i elementy kształtujące różne typy pogody. Zna wszystkie czynniki klimatotwórcze i główne strefy klimatyczne oraz wymienia cechy klimatów w różnych skalach przestrznnych. Wylicza i objaśnia przyczyny i skutki zmian klimatu |
Kryterium oceny - umiejętności
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| OS_1A_C02_U01 Student posiada umiejetność doboru, opracowywania i metod przedstawiania w postaci graficznej podstawowych charakterystych elementów i zjawisk atmosferycznych oraz ich interpretacji przy ocenie czasowej i przestrzennej zmienności pogody i klimatu i zwiazanych z nimi zagrożeń dla środowiska | 2,0 | Student nie zna żadnych sposobów opracowania elementów i zjawisk atmosferycznych. |
| 3,0 | Student zna podstawowe metody opracowania tylko niektórych elementów i zjawisk atmosferycznych i charakteryzuje na ich podstawie zaledwie pojedyncze ich cechy. | |
| 3,5 | Student zna wszystkie metody opracowania poszczególnych elementów i zjawisk atmosferycznych i charakteryzuje ich rozkłady czasowe i przestrzenne, ale interpretuje je tylko dla oceny zmienności pogody, bez odniesienia do warunków ( normalnych) klimatycznych. | |
| 4,0 | Student zna wszystkie metody opracowania poszczególnych elementów i zjawisk atmosferycznych i charakteryzuje ich rozkłady czasowe i przestrzenne, interpretuje je zarówno dla opisu zmienności klimatu, jak i pogody, ocenianej w porównaniu z warunkami przecietnymi, ale nie analizuje zagrożeń środowiska przez warunki atmosferyczne. | |
| 4,5 | Student zna wszystkie metody opracowania poszczególnych elementów i zjawisk atmosferycznych, charakteryzuje ich rozkłady czasowe i przestrzenne, ale tez potrafi oszacować prawdopodobieństwo ich wystapienia, interpretuje zespoły elementów i zjawisk meteorologicznych do opisu zmienności klimatu i pogody. Identyfikuje zagrożenia środowiska przyrodniczego przez warunki atmosferyczne. | |
| 5,0 | Student zna wszystkie metody opracowania poszczególnych elementów i zjawisk atmosferycznych, charakteryzuje ich rozkłady czasowe i przestrzenne, ale tez potrafi oszacować prawdopodobieństwo ich wystapienia, interpretuje zespoły elementów i zjawisk meteorologicznych do opisu zmienności klimatu i pogody. Identyfikuje i precyzuje zagrożenia ze strony atmosfery w odniesieniu do głównych komponentów środowiska i szacuje ich wielkość w nawiązaniu do stwierdzonych i przewidywanych zmian klimatu |
Kryterium oceny - inne kompetencje społeczne i personalne
| Efekt kształcenia | Ocena | Kryterium oceny |
|---|---|---|
| OS_1A_C02_K01 Ma świadomość ciągłego rozwoju metod opisu zmienności środowiska atmosferycznego, umożliwiających poprawę sprawdzalności prognoz pogody i klimatu dla potrzeb ochrony środowiska i wynikajacą z tego potrzebę podnoszenia swoich kwalifikacji | 2,0 | Student nie ma świadomosci rozwoju metod opisu środowiska atmosferycznego i nie rozumie potrrzeby podnoszenia kwalifikacji. |
| 3,0 | Student ma świadomosc rozwoju metod opisu środowiska atmosferycznego, ale nie rozumie potrzeby podnoszenia swoich kwalifikacji. | |
| 3,5 | Student ma świadomosc rozwoju metod opisu środowiska atmosferycznego i rozumie potrzebe podnoszenia swoich kwalifikacji. | |
| 4,0 | Student ma świadomosc rozwoju metod opisu środowiska atmosferycznego i nie tylko rozumie potrzebę, ale wręcz konieczność podnoszenia swoich kwalifikacji | |
| 4,5 | Student ma świadomosc rozwoju metod opisu środowiska atmosferycznego i nie tylko rozumie potrzebe ale wrecz koniecznosc podnoszenia swoich kwalifikacji i jest chętny do dzielenia sie swoimi doświadczeniami w grupie | |
| 5,0 | Student ma świadomość rozwoju metod opisu środowiska atmosferycznego i nie tylko rozumie potrzebę, ale wręcz konieczność doskonalenia swoich umiejętności, dzieli się swoimi doświadczeniami oraz aktywnie inspiruje grupę do podejmowania działań na rzecz podnoszenia kwalifikacji |
Literatura podstawowa
- Kożuchowski K., Meteorologia i kimatologia, PWN, Warszawa, 2005
- Czarnecka M., Koźmiński C., Meteorologia a zanieczyszczenia atmosfery, AR Szczecin i US, Szczecin, 2006
Literatura dodatkowa
- Woś A., Meteorologia dla geografów, PWN, Warszawa, 2006, Wyd V poprawione
- Zwoździak J., Zwoździak A., Szczurek A., Meteorologia w ochronie atmosfery, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław, 1998
- Kossowska - Cezak U., Wstęp do meteorologii i klimatologii., Wydawnictwo UW, Warszawa, 2000
- Kossowska-Cezak U., Martyn D., Olszewski K., Kopacz-Lembowicz M., Meteorologia i klimatologia: Pomiary, obserwacje, opracowania., PWN, Warszawa, 2000
- Koźmiński C. i Michalska B. (red.), Atlas klimatycznego ryzyka uprawy roślin w Polsce, AR Szczecin, US, Szczecin, 2001
- Koźmiński C., Michalska B., Atlas zasobów i zagrożeń klimatycznych Pomorza, AR Szczecin, Szczecin, 2004